Clinton'un hastalýðý dünyada milyonlarca insaný etkiliyor
ABD Baþkan adaylarýndan Hillary Clinton’un da yakalandýðý zatürreden aþýyla korunmak mümkün. ABD'de her yýl 4 milyon kiþi zatürre oluyor. Bunlarýn 700 bininin hastanede yatarak tedavi olmasý gerekiyor. Türkiye'de zatürre, ölüm nedenleri arasýnda 5'inci sýrada yer alýyor. Zatürreden aþý ile korunmak mümkün.
Clinton’un seçim çalýþmalarýný aksatan zatürre (pnömoni) ciddiye alýnmasý gereken bir hastalýk. Clinton’daki gibi hastaneye yatýþý gerektirmeyen, ayakta tedavi edilebilmesi nedeniyle “walking pneumonia” denilen zatürre tipinde bile ölüm oraný yüzde 1-5 arasýnda deðiþiyor.
DOST MÝKROPLARIMIZ DA ZATÜRRE EDEBÝLÝYOR
Akciðer iltihabý olan bu hastalýða bakteri, virüs, mantar gibi çeþitli mikroplar yol açabiliyor. Türk Toraks Derneði’nden Prof. Dr. Füsun Öner Eyüboðlu, zatürrenin en sýk görülen ve en fazla ölüme yol açan hastalýklar arasýnda olduðunu söyledi. Prof. Dr. Eyüboðlu zatürrenin çocuklarda, 65 yaþ üstü yaþlýlar, kronik (böbrek, þeker, karaciðer, kalp veya akciðer hastalýðý gibi) ve baðýþýklýk sistemini baskýlayan hastalýðý bulunanlar, sigara içenlerde daha aðýr seyrebildiðini söyledi. Hastalýðýn Türkiye’de ölüme yol açan nedenler arasýnda beþinci olduðunu söyleyen Prof. Dr. Eyüboðlu risk grubundakilerin aþý yaptýrmasý gerektiðini hatýrlattý. En sýk zatürreye neden olan mikrop pnömokoklar. Zatürrelerin üçte birine bu mikroplar yol açýyor. Prof. Dr. Eyüboðlu, aðýz, boðaz ve sindirim sisteminde yaþayan mikroplarýn da baðýþýklýk sisteminin zayýflamasýndan yararlanýp, akciðerlere ulaþabildiðini ve zatürreye neden olabildiðini anlattý.
Ölüm nedenleri arasýnda ilk sýrada
Enfeksiyon hastalýklarýndan ölümler giderek azalsa da zatürreler halen yüksek hastalýk ve ölüm nedeni. Enfeksiyonlara baðlý ölümler arasýnda ise birinci sýraya yükseliyor. Ayakta tedavi edilen hastalarda ölüm oraný yüzde 1-5 iken, hastanede tedavi edilenlerde bu oran yüzde 12’ye, yoðun bakým desteði gerektiren hastalarda ise yüzde 40’a ulaþabiliyor. Türkiye’de alt solunum yolu enfeksiyonlarý, ölüm nedenleri arasýnda yüzde 4.2 ile beþinci sýrada yer alýyor. Ýngiltere ve ABD’de ölüm nedenleri arasýnda altýncý sýrada.
BU BELÝRTÝLERE DÝKKAT
Ateþ, öksürük, balgam çýkarma, göðüs aðrýsý en sýk rastlanan belirtiler. Nefes darlýðý, bilinç kaybý, bulantý-kusma, sýk nefes alýp verme, kas-eklem aðrýlarý, halsizlik de görülebiliyor. Prof. Dr. Eyüboðlu, “Bu belirtileri yaþayanlar mutlaka doktora baþvurmalý” dedi.
Mesude Erþan/[email protected]
