Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanun

TÜKETÝCÝNÝN KORUNMASI HAKKINDA KANUN

Kanun Numarasý                        : 6502

Kabul Tarihi                              : 7/11/2013

Yayýmlandýðý R.Gazete           : Tarih: 28/11/2013     Sayý : 28835

Yayýmlandýðý Düstur           : Tertip : 5 Cilt : 54

BÝRÝNCÝ KISIM

Amaç, Kapsam ve Tanýmlar

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacý; kamu yararýna uygun olarak tüketicinin saðlýk ve güvenliði ile ekonomik çýkarlarýný koruyucu, zararlarýný tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasýný saðlayýcý, tüketiciyi aydýnlatýcý ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu giriþimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikalarýn oluþturulmasýnda gönüllü örgütlenmeleri teþvik etmeye iliþkin hususlarý düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Kanun, her türlü tüketici iþlemi ile tüketiciye yönelik uygulamalarý kapsar.

Tanýmlar

MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasýnda;

1. a) Bakan: Gümrük ve Ticaret Bakanýný,
2. b) Bakanlýk: Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýný,
3. c) Genel Müdür: Tüketicinin Korunmasý ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürünü,

ç) Genel Müdürlük: Tüketicinin Korunmasý ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüðünü,

1. d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karþýlýðýnda yapýlan ya da yapýlmasý taahhüt edilen mal saðlama dýþýndaki her türlü tüketici iþleminin konusunu,
2. e) Ýthalatçý: Kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere mal veya hizmetleri ya da bu mallarýn hammaddelerini yahut ara mallarýný ticari veya mesleki amaçlarla ithal ederek satým, kira, finansal kiralama veya benzeri bir yolla piyasaya süren gerçek veya tüzel kiþiyi,
3. f) Kalýcý veri saklayýcýsý: Tüketicinin gönderdiði veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacýna uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek þekilde kaydedilmesini ve deðiþtirilmeden kopyalanmasýný saðlayan ve bu bilgiye aynen ulaþýlmasýna imkân veren kýsa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafýza kartý ve benzeri her türlü araç veya ortamý,
4. g) Konut finansmaný kuruluþu: Konut finansmaný kapsamýnda doðrudan tüketiciye kredi kullandýran ya da finansal kiralama yapan bankalar ile Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafýndan konut finansmaný faaliyetinde bulunmasý uygun görülen finansal kiralama þirketleri ve finansman þirketlerini,

ð) Kredi veren: Mevzuatý gereði tüketicilere kredi vermeye yetkili olan gerçek veya tüzel kiþiyi,

1. h) Mal: Alýþveriþe konu olan; taþýnýr eþya, konut veya tatil amaçlý taþýnmaz mallar ile elektronik ortamda kullanýlmak üzere hazýrlanan yazýlým, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi mallarý,

ý) Saðlayýcý: Kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanýn adýna ya da hesabýna hareket eden gerçek veya tüzel kiþiyi,

1. i) Satýcý: Kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanýn adýna ya da hesabýna hareket eden gerçek veya tüzel kiþiyi,
2. j) Teknik düzenleme: 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayýlý Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanunda yer alan tanýmý,
3. k) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kiþiyi,
4. l) Tüketici iþlemi: Mal veya hizmet piyasalarýnda kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adýna ya da hesabýna hareket eden gerçek veya tüzel kiþiler ile tüketiciler arasýnda kurulan, eser, taþýma, simsarlýk, sigorta, vekâlet, bankacýlýk ve benzeri sözleþmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleþme ve hukuki iþlemi,
5. m) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunmasý amacýyla kurulan dernek, vakýf veya bunlarýn üst kuruluþlarýný,
6. n) Üretici: Kamu tüzel kiþileri de dâhil olmak üzere tüketiciye sunulmuþ olan mal ya da bu mallarýn hammaddelerini yahut ara mallarýný üretenler ile mal üzerine markasýný, unvanýný veya herhangi bir ayýrt edici iþaretini koyarak kendisini üretici olarak gösteren gerçek veya tüzel kiþiyi,

ifade eder.

ÝKÝNCÝ KISIM

Genel Esaslar

Temel ilkeler

MADDE 4- (1) Bu Kanunda yazýlý olarak düzenlenmesi öngörülen sözleþmeler ile bilgilendirmeler en az on iki punto büyüklüðünde, anlaþýlabilir bir dilde, açýk, sade ve okunabilir bir þekilde düzenlenir ve bunlarýn bir nüshasý kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile tüketiciye verilir. Sözleþmede bulunmasý gereken þartlardan bir veya birkaçýnýn bulunmamasý durumunda, eksiklik sözleþmenin geçerliliðini etkilemez. Bu eksiklik sözleþmeyi düzenleyen tarafýndan derhâl giderilir.

(2) Sözleþmede öngörülen koþullar, sözleþme süresi içinde tüketici aleyhine deðiþtirilemez.

(3) Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamýnda haklý olarak yapýlmasýný beklediði ve sözleþmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasýnda yer alan edimler ile sözleþmeyi düzenleyenin kendi menfaati doðrultusunda yapmýþ olduðu masraflar için ek bir bedel talep edilemez. Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluþlar ve kart çýkaran kuruluþlar tarafýndan tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dýþýnda alýnacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara iliþkin usul ve esaslar Bakanlýðýn görüþü alýnarak bu Kanunun ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak þekilde Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan belirlenir.

(4) Bu Kanunda düzenlenen sözleþmelere istinaden tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa iliþkin bilgilerin, sözleþmenin eki olarak kâðýt üzerinde yazýlý þekilde tüketiciye verilmesi zorunludur. Uzaktan iletiþim aracýyla kurulan sözleþmelerde ise, bu bilgiler kullanýlan uzaktan iletiþim aracýna uygun þekilde verilir. Bu bilgilerin tüketiciye verildiðinin ispatý sözleþmeyi düzenleyene aittir.

(5) Tüketicinin yapmýþ olduðu iþlemler nedeniyle kýymetli evrak niteliðinde sadece nama yazýlý ve her bir taksit ödemesi için ayrý ayrý olacak þekilde senet düzenlenebilir. Bu fýkra hükümlerine aykýrý olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir.

(6) Tüketici iþlemlerinde, tüketicinin edimlerine karþýlýk olarak alýnan þahsi teminatlar, her ne isim altýnda olursa olsun adi kefalet sayýlýr. Tüketicinin alacaklarýna iliþkin karþý tarafça verilen þahsi teminatlar diðer kanunlarda aksine hüküm bulunmadýkça müteselsil kefalet sayýlýr.

(7) Temerrüt hâli de dâhil olmak üzere, tüketici iþlemlerinde bileþik faiz uygulanmaz.

(8) Bu Kanun tüm düzenlemeleri yönünden katýlým bankalarýný da kapsar. Uygulama, kâr payý dikkate alýnarak yapýlýr.

Tüketici sözleþmelerindeki haksýz þartlar

MADDE 5- (1) Haksýz þart; tüketiciyle müzakere edilmeden sözleþmeye dâhil edilen ve taraflarýn sözleþmeden doðan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralýna aykýrý düþecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliðe neden olan sözleþme þartlarýdýr.

(2) Tüketiciyle akdedilen sözleþmelerde yer alan haksýz þartlar kesin olarak hükümsüzdür. Sözleþmenin haksýz þartlar dýþýndaki hükümleri geçerliliðini korur. Bu durumda sözleþmeyi düzenleyen, kesin olarak hükümsüz sayýlan þartlar olmasaydý diðer hükümlerle sözleþmeyi yapmayacak olduðunu ileri süremez.

(3) Bir sözleþme þartý önceden hazýrlanmýþ ve standart sözleþmede yer almasý nedeniyle tüketici içeriðine etki edememiþse, o sözleþme þartýnýn tüketiciyle müzakere edilmediði kabul edilir. Sözleþmeyi düzenleyen, bir standart þartýn münferiden müzakere edildiðini iddia ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür. Sözleþmenin bütün olarak deðerlendirilmesinden standart sözleþme olduðu sonucuna varýlýrsa, bu sözleþmedeki bir þartýn belirli unsurlarýnýn veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiþ olmasý, sözleþmenin kalan kýsmýna bu maddenin uygulanmasýný engellemez.

(4) Sözleþme þartlarýnýn yazýlý olmasý hâlinde, tüketicinin anlayabileceði açýk ve anlaþýlýr bir dilin kullanýlmýþ olmasý gerekir. Sözleþmede yer alan bir hükmün açýk ve anlaþýlýr olmamasý veya birden çok anlama gelmesi hâlinde; bu hüküm, tüketicinin lehine yorumlanýr.

(5) Faaliyetlerini, kanun veya yetkili makamlar tarafýndan verilen izinle yürütmekte olan kiþi veya kuruluþlarýn hazýrladýklarý sözleþmelere de niteliklerine bakýlmaksýzýn bu madde hükümleri uygulanýr.

(6) Bir sözleþme þartýnýn haksýzlýðý; sözleþme konusu olan mal veya hizmetin niteliði, sözleþmenin kuruluþunda var olan þartlar ve sözleþmenin diðer hükümleri veya haksýz þartýn ilgili olduðu diðer bir sözleþmenin hükümleri dikkate alýnmak suretiyle sözleþmenin kuruluþ anýna göre belirlenir.

(7) Sözleþme þartlarýnýn haksýzlýðýnýn takdirinde, bu þartlar açýk ve anlaþýlýr bir dille yazýlmýþ olmak koþuluyla, hem sözleþmeden doðan asli edim yükümlülükleri arasýndaki hem de mal veya hizmetin piyasa deðeri ile sözleþmede belirlenen fiyat arasýndaki dengeye iliþkin bir deðerlendirme yapýlamaz.

(8) Bakanlýk, genel olarak kullanýlmak üzere hazýrlanmýþ sözleþmelerde yer alan haksýz þartlarýn, sözleþme metinlerinden çýkarýlmasý veya kullanýlmasýnýn önlenmesi için gerekli tedbirleri alýr.

(9) Haksýz þartlarýn tespit edilmesi ve denetlenmesine iliþkin usul ve esaslar ile sýnýrlayýcý olmamak üzere haksýz þart olduðu kabul edilen sözleþme þartlarý yönetmelikle belirlenir.

Satýþtan kaçýnma

MADDE 6- (1) Vitrinde, rafta, elektronik ortamda veya açýkça görülebilir herhangi bir yerde teþhir edilen malýn, satýlýk olmadýðý belirtilen bir ibareye yer verilmedikçe satýþýndan kaçýnýlamaz.

(2) Hizmet saðlamaktan haklý bir sebep olmaksýzýn kaçýnýlamaz.

(3) Ticari veya mesleki amaçlarla hareket edenler; aksine bir teamül, ticari örf veya adet ya da haklý bir sebep yoksa; bir mal veya hizmetin satýþýný o mal veya hizmetin, kendisi tarafýndan belirlenen miktar, sayý, ebat gibi koþullara ya da baþka bir mal veya hizmetin satýn alýnmasý þartýna baðlayamaz.

(4) Bakanlýk ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanmasý ve izlenmesine iliþkin iþleri yürütmekle görevlidir.

Sipariþ edilmeyen mal veya hizmetler

MADDE 7- (1) Sipariþ edilmeyen mallarýn gönderilmesi ya da hizmetlerin sunulmasý durumunda, tüketiciye karþý herhangi bir hak ileri sürülemez. Bu hâllerde, tüketicinin sessiz kalmasý ya da mal veya hizmeti kullanmýþ olmasý, sözleþmenin kurulmasýna yönelik kabul beyaný olarak yorumlanamaz. Tüketicinin malý geri göndermek veya muhafaza etmek gibi bir yükümlülüðü yoktur.

(2) Bir mal veya hizmetin sipariþ edildiðini iddia eden bu iddiasýný ispatla yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Ayýplý Mal ve Hizmetler

BÝRÝNCÝ BÖLÜM

Ayýplý Mallar

Ayýplý mal

MADDE 8-

(1) Ayýplý mal, tüketiciye teslimi anýnda, taraflarca kararlaþtýrýlmýþ olan örnek ya da modele uygun olmamasý ya da objektif olarak sahip olmasý gereken özellikleri taþýmamasý nedeniyle sözleþmeye aykýrý olan maldýr.

(2) Ambalajýnda, etiketinde, tanýtma ve kullanma kýlavuzunda, internet portalýnda ya da reklam ve ilanlarýnda yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasýný taþýmayan; satýcý tarafýndan bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliðe aykýrý olan; muadili olan mallarýn kullaným amacýný karþýlamayan, tüketicinin makul olarak beklediði faydalarý azaltan veya ortadan kaldýran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayýplý olarak kabul edilir.

(3) Sözleþmeye konu olan malýn, sözleþmede kararlaþtýrýlan süre içinde teslim edilmemesi veya montajýnýn satýcý tarafýndan veya onun sorumluluðu altýnda gerçekleþtirildiði durumlarda gereði gibi monte edilmemesi sözleþmeye aykýrý ifa olarak deðerlendirilir. Malýn montajýnýn tüketici tarafýndan yapýlmasýnýn öngörüldüðü hâllerde, montaj talimatýndaki yanlýþlýk veya eksiklik nedeniyle montaj hatalý yapýlmýþsa, sözleþmeye aykýrý ifa söz konusu olur.

Ayýplý maldan sorumluluk

MADDE 9- (1) Satýcý, malý satýþ sözleþmesine uygun olarak tüketiciye teslim etmekle yükümlüdür.

(2) Satýcý, kendisinden kaynaklanmayan reklam yoluyla yapýlan açýklamalardan haberdar olmadýðýný ve haberdar olmasýnýn da kendisinden beklenemeyeceðini veya yapýlan açýklamanýn içeriðinin satýþ sözleþmesinin akdi anýnda düzeltilmiþ olduðunu veya satýþ sözleþmesi kurulma kararýnýn bu açýklama ile nedensellik baðý içinde olmadýðýný ispatladýðý takdirde açýklamanýn içeriði ile baðlý olmaz.

Ýspat yükü

MADDE 10- (1) Teslim tarihinden itibaren altý ay içinde ortaya çýkan ayýplarýn, teslim tarihinde var olduðu kabul edilir. Bu durumda malýn ayýplý olmadýðýnýn ispatý satýcýya aittir. Bu karine, malýn veya ayýbýn niteliði ile baðdaþmýyor ise uygulanmaz.

(2) Tüketicinin, sözleþmenin kurulduðu tarihte ayýptan haberdar olduðu veya haberdar olmasýnýn kendisinden beklendiði hâllerde, sözleþmeye aykýrýlýk söz konusu olmaz. Bunlarýn dýþýndaki ayýplara karþý tüketicinin seçimlik haklarý saklýdýr.

(3) Satýþa sunulacak ayýplý mal üzerine ya da ambalajýna, üretici, ithalatçý veya satýcý tarafýndan tüketicinin kolaylýkla okuyabileceði þekilde malýn ayýbýna iliþkin açýklayýcý bilgiyi içeren bir etiket konulur. Bu etiketin tüketiciye verilmesi veya ayýba iliþkin açýklayýcý bilginin tüketiciye verilen fatura, fiþ veya satýþ belgesi üzerinde açýkça gösterilmesi zorunludur. Teknik düzenlemesine uygun olmayan ürünler ise hiçbir þekilde piyasaya arz edilemez. Bu ürünlere, Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanun ve ilgili diðer mevzuat hükümleri uygulanýr.

Tüketicinin seçimlik haklarý

MADDE 11-

(1) Malýn ayýplý olduðunun anlaþýlmasý durumunda tüketici;

1. a) Satýlaný geri vermeye hazýr olduðunu bildirerek sözleþmeden dönme,
2. b) Satýlaný alýkoyup ayýp oranýnda satýþ bedelinden indirim isteme,
3. c) Aþýrý bir masraf gerektirmediði takdirde, bütün masraflarý satýcýya ait olmak üzere satýlanýn ücretsiz onarýlmasýný isteme,

ç) Ýmkân varsa, satýlanýn ayýpsýz bir misli ile deðiþtirilmesini isteme,

seçimlik haklarýndan birini kullanabilir. Satýcý, tüketicinin tercih ettiði bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

(2) Ücretsiz onarým veya malýn ayýpsýz misli ile deðiþtirilmesi haklarý üretici veya ithalatçýya karþý da kullanýlabilir. Bu fýkradaki haklarýn yerine getirilmesi konusunda satýcý, üretici ve ithalatçý müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçý, malýn kendisi tarafýndan piyasaya sürülmesinden sonra ayýbýn doðduðunu ispat ettiði takdirde sorumlu tutulmaz.

(3) Ücretsiz onarým veya malýn ayýpsýz misli ile deðiþtirilmesinin satýcý için orantýsýz güçlükleri beraberinde getirecek olmasý hâlinde tüketici, sözleþmeden dönme veya ayýp oranýnda bedelden indirim haklarýndan birini kullanabilir. Orantýsýzlýðýn tayininde malýn ayýpsýz deðeri, ayýbýn önemi ve diðer seçimlik haklara baþvurmanýn tüketici açýsýndan sorun teþkil edip etmeyeceði gibi hususlar dikkate alýnýr.

(4) Ücretsiz onarým veya malýn ayýpsýz misli ile deðiþtirilmesi haklarýndan birinin seçilmesi durumunda bu talebin satýcýya, üreticiye veya ithalatçýya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iþ günü, konut ve tatil amaçlý taþýnmazlarda ise altmýþ iþ günü içinde yerine getirilmesi zorunludur. Ancak, bu Kanunun 58 inci maddesi uyarýnca çýkarýlan yönetmelik eki listede yer alan mallara iliþkin, tüketicinin ücretsiz onarým talebi, yönetmelikte belirlenen azami tamir süresi içinde yerine getirilir. Aksi hâlde tüketici diðer seçimlik haklarýný kullanmakta serbesttir.

(5) Tüketicinin sözleþmeden dönme veya ayýp oranýnda bedelden indirim hakkýný seçtiði durumlarda, ödemiþ olduðu bedelin tümü veya bedelden yapýlan indirim tutarý derhâl tüketiciye iade edilir.

(6) Seçimlik haklarýn kullanýlmasý nedeniyle ortaya çýkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiði hakký yerine getiren tarafça karþýlanýr. Tüketici bu seçimlik haklarýndan biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayýlý Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarýnca tazminat da talep edebilir.

Zamanaþýmý

MADDE 12-

(1) Kanunlarda veya taraflar arasýndaki sözleþmede daha uzun bir süre belirlenmediði takdirde, ayýplý maldan sorumluluk, ayýp daha sonra ortaya çýkmýþ olsa bile, malýn tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki yýllýk zamanaþýmýna tabidir. Bu süre konut veya tatil amaçlý taþýnmaz mallarda taþýnmazýn teslim tarihinden itibaren beþ yýldýr.

(2) Bu Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fýkrasý saklý olmak üzere ikinci el satýþlarda satýcýnýn ayýplý maldan sorumluluðu bir yýldan, konut veya tatil amaçlý taþýnmaz mallarda ise üç yýldan az olamaz.

(3) Ayýp, aðýr kusur ya da hile ile gizlenmiþse zamanaþýmý hükümleri uygulanmaz.

ÝKÝNCÝ BÖLÜM

Ayýplý Hizmetler

Ayýplý hizmet

MADDE 13-

(1) Ayýplý hizmet, sözleþmede belirlenen süre içinde baþlamamasý veya taraflarca kararlaþtýrýlmýþ olan ve objektif olarak sahip olmasý gereken özellikleri taþýmamasý nedeniyle sözleþmeye aykýrý olan hizmettir.

(2) Hizmet saðlayýcýsý tarafýndan bildirilen, internet portalýnda veya reklam ve ilanlarýnda yer alan özellikleri taþýmayan ya da yararlanma amacý bakýmýndan deðerini veya tüketicinin ondan makul olarak beklediði faydalarý azaltan veya ortadan kaldýran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayýplýdýr.

Ayýplý hizmetten sorumluluk

MADDE 14-

(1) Saðlayýcý, hizmeti sözleþmeye uygun olarak ifa etmekle yükümlüdür.

(2) Saðlayýcý, kendisinden kaynaklanmayan reklam yoluyla yapýlan açýklamalardan haberdar olmadýðýný ve haberdar olmasýnýn da kendisinden beklenemeyeceðini veya yapýlan açýklamanýn içeriðinin hizmet sözleþmesinin kurulduðu tarihte düzeltilmiþ olduðunu veya hizmet sözleþmesinin kurulmasý kararýnýn bu açýklama ile nedensellik baðý içermediðini ispatladýðý takdirde açýklamanýn içeriði ile baðlý olmaz.

Tüketicinin seçimlik haklarý

MADDE 15- (1) Hizmetin ayýplý ifa edildiði durumlarda tüketici, hizmetin yeniden görülmesi, hizmet sonucu ortaya çýkan eserin ücretsiz onarýmý, ayýp oranýnda bedelden indirim veya sözleþmeden dönme haklarýndan birini saðlayýcýya karþý kullanmakta serbesttir. Saðlayýcý, tüketicinin tercih ettiði bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Seçimlik haklarýn kullanýlmasý nedeniyle ortaya çýkan tüm masraflar saðlayýcý tarafýndan karþýlanýr. Tüketici, bu seçimlik haklarýndan biri ile birlikte Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarýnca tazminat da talep edebilir.

(2) Ücretsiz onarým veya hizmetin yeniden görülmesinin saðlayýcý için orantýsýz güçlükleri beraberinde getirecek olmasý hâlinde tüketici bu haklarý kullanamaz. Orantýsýzlýðýn tayininde hizmetin ayýpsýz deðeri, ayýbýn önemi ve diðer seçimlik haklara baþvurmanýn tüketici açýsýndan sorun teþkil edip etmeyeceði gibi hususlar dikkate alýnýr.

(3) Tüketicinin sözleþmeden dönme veya ayýp oranýnda bedelden indirim hakkýný seçtiði durumlarda, ödemiþ olduðu bedelin tümü veya bedelden indirim yapýlan tutar derhâl tüketiciye iade edilir.

(4) Ücretsiz onarým veya hizmetin yeniden görülmesinin seçildiði hâllerde, hizmetin niteliði ve tüketicinin bu hizmetten yararlanma amacý dikkate alýndýðýnda, makul sayýlabilecek bir süre içinde ve tüketici için ciddi sorunlar doðurmayacak þekilde bu talep saðlayýcý tarafýndan yerine getirilir. Her hâlükârda bu süre talebin saðlayýcýya yöneltilmesinden itibaren otuz iþ gününü geçemez. Aksi takdirde tüketici diðer seçimlik haklarýný kullanmakta serbesttir.

Zamanaþýmý

MADDE 16- (1) Kanunlarda veya taraflar arasýndaki sözleþmede daha uzun bir süre belirlenmediði takdirde, ayýplý hizmetten sorumluluk, ayýp daha sonra ortaya çýkmýþ olsa bile, hizmetin ifasý tarihinden itibaren iki yýllýk zamanaþýmýna tabidir.

(2) Ayýp, aðýr kusur ya da hile ile gizlenmiþse zamanaþýmý hükümleri uygulanmaz.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Tüketici Sözleþmeleri

BÝRÝNCÝ BÖLÜM

Taksitle Satýþ

Taksitle satýþ sözleþmeleri

MADDE 17- (1) Taksitle satýþ sözleþmesi, satýcý veya saðlayýcýnýn malýn teslimi veya hizmetin ifasýný üstlendiði, tüketicinin de bedeli kýsým kýsým ödediði sözleþmelerdir.

(2) Tüketicinin, kira süresi sonunda bir malýn mülkiyetini edinme zorunluluðunun bulunduðu finansal kiralama sözleþmeleri hakkýnda da bu Bölüm hükümleri uygulanýr.

(3) Taksitle satýþ sözleþmesi yazýlý olarak kurulmadýkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleþme yapmamýþ olan satýcý veya saðlayýcý, sonradan sözleþmenin geçersizliðini tüketicinin aleyhine olacak þekilde ileri süremez.

Cayma hakký

MADDE 18- (1) Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin taksitle satýþ sözleþmesinden cayma hakkýna sahiptir.

(2) Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin bu süre içinde satýcý veya saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Satýcý veya saðlayýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle yükümlüdür.

(3) Satýcý cayma süresi içinde malý tüketiciye teslim etmiþse tüketici, malý ancak olaðan bir gözden geçirmenin gerektirdiði ölçüde kullanabilir; aksi takdirde tüketici cayma hakkýný kullanamaz. Cayma hakký süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayý ile hizmetin ifasýna baþlanan hizmet sözleþmelerinde de tüketici cayma hakkýný kullanamaz.

(4) Tüketicinin satýcýyý bulduðu finansal kiralama iþlemlerinde cayma hakký kullanýlamaz.

Temerrüt

MADDE 19- (1) Taksitle satýþ sözleþmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düþmesi durumunda, satýcý veya saðlayýcý, kalan borcun tümünün ifasýný talep etme hakkýný saklý tutmuþsa, bu hak ancak satýcý veya saðlayýcýnýn bütün edimlerini ifa etmiþ olmasý, tüketicinin de kalan borcun en az onda birini oluþturan ve birbirini izleyen en az iki taksidi veya kalan borcun en az dörtte birini oluþturan bir taksidi ödemede temerrüde düþmesi hâlinde kullanýlabilir. Satýcý veya saðlayýcýnýn bu hakký kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarýsýnda bulunmasý zorunludur.

(2) Muaccel kýlýnan taksitlerin hesaplanmasýnda faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alýnmaz.

Erken ödeme

MADDE 20- (1) Tüketici, borçlandýðý toplam miktarý önceden ödeyebileceði gibi vadesi gelmemiþ bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da satýcý veya saðlayýcý, faiz veya komisyon aldýðý durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür.

Diðer hususlar

MADDE 21- (1) Tüketicinin taþýnýr bir malýn satýþ bedelini önceden kýsým kýsým ödemeyi, satýcýnýn da bedelin tamamen ödenmesinden sonra satýlaný tüketiciye teslim etmeyi üstlendikleri ve ödeme süresi bir yýldan daha uzun veya belirsiz olan sözleþmeler hakkýnda Türk Borçlar Kanununun ön ödemeli taksitle satýþ hükümleri uygulanýr.

(2) Sözleþmenin zorunlu içeriði, tüketici ile satýcý ve saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký, erken ödeme ile diðer hususlara iliþkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

ÝKÝNCÝ BÖLÜM

Tüketici Kredileri

Tüketici kredisi sözleþmeleri

MADDE 22- (1) Tüketici kredisi sözleþmesi, kredi verenin tüketiciye faiz veya benzeri bir menfaat karþýlýðýnda ödemenin ertelenmesi, ödünç veya benzeri finansman þekilleri aracýlýðýyla kredi verdiði veya kredi vermeyi taahhüt ettiði sözleþmeyi ifade eder.

(2) Kredi kartý sözleþmeleri, faiz veya benzeri bir menfaat karþýlýðýnda, ödemenin üç aydan daha uzun süre ertelenmesi veya benzer þekilde taksitle ödeme imkâný saðlanmasý hâlinde tüketici kredisi sözleþmesi olarak deðerlendirilir. Ancak bu durumda uygulanacak faiz oraný kredi kartý sözleþmesi uyarýnca belirlenen orandan fazla olamaz.

(3) Tüketici kredisi sözleþmesi yazýlý olarak kurulmadýkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleþme yapmamýþ olan kredi veren, sonradan sözleþmenin geçersizliðini tüketicinin aleyhine olacak þekilde ileri süremez.

Sözleþme öncesi bilgilendirme yükümlülüðü

MADDE 23- (1) Kredi verenin ve varsa kredi aracýsýnýn, tüketiciye, teklif ettikleri kredi sözleþmesinin koþullarýný içeren sözleþme öncesi bilgi formunu, sözleþmenin kurulmasýndan makul bir süre önce vermesi zorunludur.

Cayma hakký

MADDE 24- (1) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin tüketici kredisi sözleþmesinden cayma hakkýna sahiptir.

(2) Kredi veren, cayma hakký olduðu konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle yükümlüdür. Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin cayma hakký süresi içinde kredi verene yöneltilmiþ olmasý yeterlidir.

(3) Cayma hakkýný kullanan tüketicinin krediden faydalandýðý hâllerde, tüketici, anaparayý ve kredinin kullanýldýðý tarihten anaparanýn geri ödendiði tarihe kadar olan sürede tahakkuk eden faizi en geç cayma bildirimini kredi verene göndermesinden sonra otuz gün içinde geri öder. Bu süre içinde ödeme yapýlmamasý hâlinde tüketici kredisinden cayýlmamýþ sayýlýr. Faiz, akdî faiz oranýna göre hesaplanýr. Tüketiciden, hesaplanan akdî faiz ve bir kamu kurum veya kuruluþuna veya üçüncü kiþilere ödenmiþ olan masraflar dýþýnda herhangi bir bedel talep edilemez.

Faiz oraný

MADDE 25- (1) Belirli süreli tüketici kredisi sözleþmelerinde faiz oraný sabit olarak belirlenir. Sözleþmenin kurulduðu tarihte belirlenen bu oran tüketici aleyhine deðiþtirilemez.

(2) Tüketici kredisi sözleþmelerinde, akdî faiz, efektif yýllýk faiz veya kredinin toplam maliyetinin yer almamasý durumunda, kredi tutarý faizsiz olarak sözleþme süresinin sonuna kadar kullanýlýr. Efektif faiz oraný, olduðundan düþük gösterilmiþse, kredinin toplam maliyetinin hesaplanmasýnda esas alýnacak akdî faiz oraný, düþük gösterilen efektif faiz oranýna uyacak þekilde yeniden belirlenir. Bu hâllerde ödeme planý, yapýlan deðiþikliklere göre yeniden düzenlenir.

Sözleþmede deðiþiklik yapýlmasý

MADDE 26- (1) Belirli süreli kredi sözleþmesinin þartlarý, tüketici aleyhine deðiþtirilemez.

(2) Belirsiz süreli kredi sözleþmelerinde faiz oranýnda deðiþiklik yapýlmasý hâlinde, bu deðiþikliðin yürürlüðe girmesinden otuz gün önce, tüketiciye kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý aracýlýðýyla yazýlý olarak bildirilmesi zorunludur. Bu bildirimde, yeni faiz oranýnýn yürürlüðe girmesinden sonra yapýlacak ödemelerin tutarý, sayýsý ile aralýklarýnýn deðiþmesine iliþkin ayrýntýlara yer verilir. Faiz oranýnýn artýrýlmasý hâlinde, yeni faiz oraný geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici, bildirim tarihinden itibaren en geç altmýþ gün içinde borcun tamamýný ödediði ve kredi kullanmaya son verdiði takdirde faiz artýþýndan etkilenmez.

Erken ödeme

MADDE 27- (1) Tüketici, vadesi gelmemiþ bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabilir veya kredi borcunun tamamýný erken ödeyebilir. Bu hâllerde kredi veren, erken ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve diðer maliyet unsurlarýna iliþkin indirim yapmakla yükümlüdür.

Temerrüt

MADDE 28- (1) Belirli süreli kredi sözleþmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düþmesi durumunda, kredi veren, borcun tamamýnýn ifasýný talep etme hakkýný saklý tutmuþsa, bu hak ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiþ olmasý, tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düþmesi hâlinde kullanýlabilir. Kredi verenin bu hakký kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarýsýnda bulunmasý zorunludur.

(2) Muaccel kýlýnan taksitlerin hesaplanmasýnda faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alýnmaz.

Sigorta yaptýrýlmasý

MADDE 29- (1) Tüketicinin yazýlý veya kalýcý veri saklayýcýsý aracýlýðýyla açýk talebi olmaksýzýn kredi ile ilgili sigorta yaptýrýlamaz. Tüketicinin sigorta yaptýrmak istemesi hâlinde, istediði sigorta þirketinden saðladýðý teminat, kredi veren tarafýndan kabul edilmek zorundadýr. Bu sigortanýn kredi konusuyla, meblað sigortalarýnda kalan borç tutarýyla ve vadesiyle uyumlu olmasý gerekir.

Baðlý krediler

MADDE 30- (1) Baðlý kredi sözleþmesi; tüketici kredisinin münhasýran belirli bir malýn veya hizmetin tedarikine iliþkin bir sözleþmenin finansmaný için verildiði ve bu iki sözleþmenin objektif açýdan ekonomik birlik oluþturduðu sözleþmedir.

(2) Ekonomik birliðin varlýðý;

1. a) Satýcý veya saðlayýcýnýn tüketici için krediyi finanse ettiði,
2. b) Üçüncü bir tarafça finanse edilmesi durumunda, kredi verenin kredi sözleþmesinin imzalanmasý veya hazýrlanmasý ile ilgili olarak satýcý veya saðlayýcýnýn hizmetlerinden yararlandýðý,
3. c) Belirli bir mal veya hizmetin verilmesinin kredi sözleþmesinde açýkça belirtildiði, durumlarýndan en az birinin varlýðý hâlinde kabul edilir.

(3) Tüketicinin mal veya hizmet tedarikine iliþkin sözleþmeden caymasý ve buna iliþkin bildirimin cayma süresi içinde ayrýca kredi verene de yöneltilmesi hâlinde, baðlý kredi sözleþmesi de herhangi bir tazminat veya cezai þart ödeme yükümlülüðü olmaksýzýn sona erer.

(4) Baðlý kredilerde, mal veya hizmet hiç ya da gereði gibi teslim veya ifa edilmez ise satýcý, saðlayýcý ve kredi veren, tüketicinin satýþ sözleþmesinden dönme veya bedelden indirim hakkýný kullanmasý hâlinde müteselsilen sorumludur. Tüketicinin bedelden indirim hakkýný kullanmasý hâlinde baðlý kredi de bu oranda indirilir ve ödeme planý buna göre deðiþtirilir. Tüketicinin sözleþmeden dönme hakkýný kullanmasý hâlinde, o güne kadar yapmýþ olduðu ödemenin iadesi hususunda satýcý, saðlayýcý ve kredi veren müteselsilen sorumludur. Ancak, kredi verenin sorumluluðu; malýn teslim veya hizmetin ifa edilmediði durumlarda satýþ sözleþmesinde veya baðlý kredi sözleþmesinde belirtilen malýn teslim veya hizmetin ifa edilme tarihinden, malýn teslim veya hizmetin ifa edildiði durumlarda malýn teslim veya hizmetin ifa edildiði tarihten itibaren, kullanýlan kredi miktarý ile sýnýrlý olmak üzere bir yýldýr.

(5) Kredi veren ile satýcý veya saðlayýcý arasýnda belirli bir malýn veya hizmetin tedarikine iliþkin bir sözleþme olmaksýzýn, tüketicinin kendisi tarafýndan belirlenen malýn veya hizmetin bedelinin kredi veren tarafýndan ödenmesi suretiyle kullandýrýlan krediler baðlý kredi sayýlmaz.

Diðer hususlar

MADDE 31- (1) Belirli süreli kredi sözleþmesine iliþkin bir hesap açýlmasý ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili iþlemler yapýlmasý durumunda, tüketiciden bu hesaba iliþkin herhangi bir isim altýnda ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazýlý talebi olmamasý hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanýr.

(2) Tüketicinin açýk talimatý olmaksýzýn, belirli süreli kredi sözleþmesi ile iliþkili bir kredili mevduat sözleþmesi yapýlamaz.

(3) Kart çýkaran kuruluþlar, tüketicilere yýllýk üyelik aidatý ve benzeri isim altýnda ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartý türü sunmak zorundadýr.

(4) Sözleþme öncesi bilgilendirme, sözleþmenin zorunlu içeriði, kapsam dýþý sözleþmeler, tüketici ile kredi verenin hak ve yükümlülükleri, cayma hakký, erken ödeme, efektif yýllýk faizin hesaplanmasý, tüketici kredilerine iliþkin reklamlarýn zorunlu içeriði, fesih hakkýnýn kullanýlmasý, temerrüt, kredinin devri, baðlý kredi ile diðer hususlara iliþkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Konut Finansmaný

Konut finansmaný sözleþmeleri

MADDE 32- (1) Konut finansmaný sözleþmesi, konut edinmeleri amacýyla; tüketicilere kredi kullandýrýlmasý, konutlarýn finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanmasý, sahip olduklarý konutlarýn teminatý altýnda tüketicilere kredi kullandýrýlmasý ve bu kredilerin yeniden finansmaný amacýyla kredi kullandýrýlmasýna yönelik sözleþmedir.

(2) Konut finansmaný sözleþmesi yazýlý olarak kurulmadýkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleþme yapmamýþ olan konut finansmaný kuruluþu, sonradan sözleþmenin geçersizliðini tüketicinin aleyhine olacak þekilde ileri süremez.

Sözleþme öncesi bilgilendirme yükümlülüðü

MADDE 33- (1) Konut finansmaný kuruluþlarý, tüketiciye, konut finansmaný sözleþmesinin koþullarýný içeren sözleþme öncesi bilgi formunu, sözleþmenin kurulmasýndan makul bir süre önce vermek zorundadýr.

Temerrüt

MADDE 34- (1) Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düþmesi durumunda konut finansmaný kuruluþu, kalan borcun tamamýnýn ifasýný talep etme hakkýný saklý tutmuþsa, bu hak ancak konut finansmaný kuruluþunun bütün edimlerini ifa etmiþ olmasý ve tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düþmesi hâlinde kullanýlabilir. Konut finansmaný kuruluþunun bu hakkýný kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek muacceliyet uyarýsýnda bulunmasý gerekir.

(2) Muaccel kýlýnan taksitlerin hesaplanmasýnda faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alýnmaz.

(3) Finansal kiralama iþlemlerinde, muacceliyet uyarýsýnda verilen süre içinde tüketicinin edimini yerine getirmemesi hâlinde, bu sürenin sona ermesini takiben konut finansmaný kuruluþu kalan borcun tamamýný ifa etme hakkýný kullanmak üzere konut finansmaný sözleþmesini feshettiði takdirde, konutu derhâl satýþa çýkarmakla yükümlüdür. Konut finansmaný kuruluþu satýþ öncesinde konut için 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayýlý Sermaye Piyasasý Kanunu uyarýnca yetki verilmiþ olan kiþi veya kurumlara kýymet takdiri yaptýrýr. Takdir edilen kýymet, satýþtan en az on iþ günü önce tüketiciye bildirilir. Konut finansmaný kuruluþu takdir edilen kýymeti dikkate alarak basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle konutun satýþýný gerçekleþtirir. Konutun satýþýndan elde edilen bedelin, kalan borcu aþmasý hâlinde aþan kýsým tüketiciye derhâl ödenir. Konut finansmanýna yönelik finansal kiralama iþlemlerinde 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayýlý Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Þirketleri Kanununun 33 üncü maddesi uygulanmaz.

(4) Konutun satýþýnýn bu maddenin üçüncü fýkrasý kapsamýnda gerçekleþtirilmesi ve varsa elde edilen bedelin kalan borcu aþan kýsmýnýn tüketiciye ödenmesini takiben tüketici veya zilyetliðin devredilmiþ olmasý hâlinde zilyetliði elinde bulunduran üçüncü þahýslar konutu tahliye etmekle yükümlüdür. Konutun tahliye edilmemesi hâlinde konut sahibi, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayýlý Ýcra ve Ýflâs Kanununun 26 ncý ve 27 nci maddeleri uyarýnca tüketici veya zilyetliði elinde bulunduran üçüncü þahýslar aleyhine icra yoluna baþvurabilir.

Baðlý krediler

MADDE 35- (1) Baðlý kredi sözleþmesi; konut finansmaný kredisinin münhasýran belirli bir konutun satýn alýnmasý durumunda bir sözleþmenin finansmaný için verildiði ve bu iki sözleþmenin objektif açýdan ekonomik bir birlik oluþturduðu sözleþmedir.

(2) Baðlý kredilerde, konutun hiç ya da gereði gibi teslim edilmemesi nedeniyle tüketicinin bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarýndan birini kullanmasý hâlinde, satýcý ve konut finansmaný kuruluþu müteselsilen sorumludur. Ancak, konut finansmaný kuruluþunun sorumluluðu; konutun teslim edilmemesi durumunda konut satýþ sözleþmesinde veya baðlý kredi sözleþmesinde belirtilen konut teslim tarihinden, konutun teslim edilmesi durumunda konutun teslim edildiði tarihten itibaren, kullanýlan kredi miktarý ile sýnýrlý olmak üzere bir yýldýr.

(3) Konut finansmaný kuruluþlarý tarafýndan verilen kredilerin ipotek finansmaný kuruluþlarýna, konut finansmaný fonlarýna veya ipotek teminatlý menkul kýymet teminat havuzlarýna devrolmasý hâlinde dahi, kredi veren konut finansmaný kuruluþunun sorumluluðu devam eder. Krediyi devralan kuruluþ bu madde kapsamýnda sorumlu olmaz.

(4) Konut finansmaný kuruluþu ile satýcý arasýnda belirli bir konutun tedarikine iliþkin bir sözleþme olmaksýzýn, tüketicinin kendisi tarafýndan belirlenen konutun bedelinin kredi veren konut finansmaný kuruluþu tarafýndan ödenmesi suretiyle kullandýrýlan krediler baðlý kredi sayýlmaz.

Faiz oraný

MADDE 36- (1) Kredilerde geri ödeme tutarlarýnýn, finansal kiralama iþlemlerinde ise kira bedellerinin anaparayý aþan kýsmý bu madde kapsamýnda faiz olarak kabul edilir.

(2) Sözleþmede belirtilmek suretiyle konut finansmanýna yönelik kredilerde ve finansal kiralama iþlemlerinde faiz oraný sabit veya deðiþken olarak ya da ayný kredi için her iki yöntem esas alýnmak suretiyle belirlenebilir. Faiz oranýnýn sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleþmenin kurulduðu tarihte belirlenen oran taraflarýn rýzasý dýþýnda deðiþtirilemez. Oranýn deðiþken olarak belirlenmesi hâlinde ise, baþlangýçta sözleþmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutarý baþlangýçta sözleþmede belirlenen azami dönemsel geri ödeme tutarýný aþmamak koþuluyla ve sözleþmede belirlenecek yurt içinde veya yurt dýþýnda genel kabul görmüþ ve yaygýn olarak kullanýlan endekslerden en düþük olaný baz alýnarak deðiþtirilebilir. Oranlarýn deðiþken olarak belirlenmesi hâlinde bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi þarttýr. Bu amaçlarla kullanýlabilecek referans faizler ve endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý tarafýndan belirlenir.

Erken ödeme

MADDE 37- (1) Tüketici, vadesi gelmemiþ bir veya birden çok taksit ödemesinde bulunabileceði gibi, konut finansmaný borcunun tamamýný erken ödeyebilir. Bu hâllerde, konut finansmaný kuruluþu, erken ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve diðer maliyet unsurlarýna iliþkin indirim yapmakla yükümlüdür.

(2) Faiz oranýnýn sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleþmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapýlmasý durumunda, konut finansmaný kuruluþu tarafýndan tüketiciden erken ödeme tazminatý talep edilebilir. Erken ödeme tazminatý gerekli faiz indirimi yapýlarak hesaplanan ve tüketici tarafýndan konut finansmaný kuruluþuna erken ödenen tutarýn kalan vadesi otuz altý ayý aþmayan kredilerde yüzde birini, kalan vadesi otuz altý ayý aþan kredilerde ise yüzde ikisini geçemez. Oranlarýn deðiþken olarak belirlenmesi hâlinde tüketiciden erken ödeme tazminatý talep edilemez.

Sigorta yaptýrýlmasý

MADDE 38- (1) Tüketicinin yazýlý veya kalýcý veri saklayýcýsý aracýlýðýyla açýk talebi olmaksýzýn kredi ile ilgili sigorta yaptýrýlamaz. Tüketicinin sigorta yaptýrmak istemesi hâlinde, istediði sigorta þirketinden saðladýðý teminat, konut finansmaný kuruluþu tarafýndan kabul edilmek zorundadýr. Bu sigortanýn kredi konusuyla, meblað sigortalarýnda kalan borç tutarýyla ve vadesiyle uyumlu olmasý gerekir.

Diðer hususlar

MADDE 39- (1) Konut finansmaný sözleþmesine iliþkin bir hesap açýlmasý ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili iþlemler yapýlmasý durumunda, tüketiciden bu hesaba iliþkin herhangi bir isim altýnda ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazýlý talebi olmamasý hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanýr.

(2) Tüketicinin açýk talimatý olmaksýzýn konut finansmaný sözleþmesi ile iliþkili bir kredili mevduat sözleþmesi yapýlamaz.

(3) Bu Bölüm hükümlerinin uygulanmasýnda, konut yapý kooperatiflerinin gerçek kiþi ortaklarý da tüketici olarak kabul edilir.

(4) Sözleþme öncesi bilgilendirme, tüketici ile konut finansmaný kuruluþunun hak ve yükümlülükleri, sözleþmenin zorunlu içeriði, konut finansmaný reklamlarý, yeniden finansman, baðlý kredi, temerrüt, erken ödeme ve yýllýk maliyet oranýnýn hesaplanmasý ile diðer hususlara iliþkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ön Ödemeli Konut Satýþý

Ön ödemeli konut satýþ sözleþmeleri

MADDE 40- (1) Ön ödemeli konut satýþ sözleþmesi, tüketicinin konut amaçlý bir taþýnmazýn satýþ bedelini önceden peþin veya taksitle ödemeyi, satýcýnýn da bedelin tamamen veya kýsmen ödenmesinden sonra taþýnmazý tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiði sözleþmedir.

(2) Tüketicilere sözleþmenin kurulmasýndan en az bir gün önce, Bakanlýkça belirlenen hususlarý içeren ön bilgilendirme formu verilmek zorundadýr.

(3) Yapý ruhsatý alýnmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satýþ sözleþmesi yapýlamaz.

Þekil þartý

MADDE 41- (1) Ön ödemeli konut satýþýnýn tapu siciline tescil edilmesi, satýþ vaadi sözleþmesinin ise noterde düzenleme þeklinde yapýlmasý zorunludur. Aksi hâlde satýcý, sonradan sözleþmenin geçersizliðini tüketicinin aleyhine olacak þekilde ileri süremez.

(2) Satýcý, geçerli bir sözleþme yapýlmýþ olmadýkça tüketiciden herhangi bir isim altýnda ödeme yapmasýný veya tüketiciyi borç altýna sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez.

Teminat

MADDE 42- (1) Bakanlýkça projedeki konut adedi ya da projenin toplam bedeli kriterine göre belirlenecek büyüklüðün üzerindeki projeler için satýcýnýn ön ödemeli konut satýþýna baþlamadan önce; kapsamý, koþullarý ve uygulama esaslarý Hazine Müsteþarlýðýnca belirlenen bina tamamlama sigortasý yaptýrmasý veya Bakanlýkça belirlenen diðer teminat ve þartlarý saðlamasý zorunludur.

(2) Bina tamamlama sigortasý kapsamýnda saðlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler iflas veya tasfiye masasýna dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz.

Cayma hakký

MADDE 43- (1) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin ön ödemeli konut satýþ sözleþmesinden cayma hakkýna sahiptir. Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin bu süre içinde satýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Satýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle yükümlüdür.

(2) Taþýnmazýn kýsmen veya tamamen baðlý krediyle alýnmasý durumunda baðlý kredi sözleþmesi, sözleþmenin kurulduðu tarihte hüküm doðurmak üzere bu maddede öngörülen cayma hakký süresi sonunda yürürlüðe girer. Konut finansmaný kuruluþu cayma hakký süresi içinde tüketiciden faiz, komisyon, yasal yükümlülük ve benzeri isimler altýnda hiçbir masraf talep edemez.

(3) Satýcýnýn aldýðý bedeli ve tüketiciyi borç altýna sokan her türlü belgeyi iade ettiði tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder.

Konutun teslimi

MADDE 44- (1) Ön ödemeli konut satýþýnda devir veya teslim süresi sözleþme tarihinden itibaren otuz altý ayý geçemez. Kat irtifakýnýn tüketici adýna tapu siciline tescil edilmesiyle birlikte zilyetliðin devri hâlinde de devir ve teslim yapýlmýþ sayýlýr.

Sözleþmeden dönme

MADDE 45- (1) Ön ödemeli konut satýþýnda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleþmeden dönme hakký vardýr. Sözleþmeden dönülmesi durumunda satýcý; konutun satýþý veya satýþ vaadi sözleþmesi nedeniyle oluþan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doðan masraflar ile sözleþme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminatýn ödenmesini isteyebilir.

(2) Satýcý, yükümlülüklerini hiç ya da gereði gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez. Tüketicinin ölmesi veya kazanç elde etmekten sürekli olarak yoksun kalmasý sebebiyle ön ödemeleri yapamayacak duruma düþmesi ya da sözleþmenin yerine olaðan koþullarla yapýlacak bir taksitle satýþ sözleþmesinin konulmasýna iliþkin önerisinin satýcý tarafýndan kabul edilmemesi yüzünden sözleþmeden dönülmesi hâllerinde tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez.

(3) Sözleþmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altýna sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satýcýya ulaþtýðý tarihten itibaren en geç doksan gün içinde tüketiciye geri verilir. Satýcýnýn aldýðý bedeli ve tüketiciyi borç altýna sokan her türlü belgeyi iade ettiði tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder.

Diðer hususlar

MADDE 46- (1) Sözleþme öncesi bilgilendirme, sözleþmenin zorunlu içeriði, tüketici ile satýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký ve sözleþmeden dönme ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

BEÞÝNCÝ BÖLÜM

Diðer Tüketici Sözleþmeleri

Ýþ yeri dýþýnda kurulan sözleþmeler

MADDE 47- (1) Satýcý veya saðlayýcý ile tüketici arasýnda;

1. a) Teklifin tüketici ya da satýcý veya saðlayýcý tarafýndan yapýlmasýna bakýlmaksýzýn iþ yeri dýþýnda, taraflarýn eþ zamanlý fiziksel varlýðýnda kurulan,
2. b) Taraflarýn eþ zamanlý fiziksel varlýðýnda tüketiciyle iþ yeri dýþýnda görüþülmesinin hemen sonrasýnda, satýcý veya saðlayýcýnýn iþ yerinde ya da herhangi bir uzaktan iletiþim aracýyla kurulan,
3. c) Mal ve hizmetlerin tüketiciye tanýtýmý ya da satýþý amacýyla satýcý veya saðlayýcý tarafýndan düzenlenen bir gezi esnasýnda kurulan,

sözleþmeler iþ yeri dýþýnda kurulan sözleþmeler olarak kabul edilir.

(2) Ýþ yeri dýþýnda kurulan sözleþmeler, Bakanlýk tarafýndan yetkilendirilmiþ satýcý veya saðlayýcý tarafýndan kurulur.

(3) Tüketicinin, iþ yeri dýþýnda kurulan sözleþme ya da buna karþýlýk gelen herhangi bir öneri ile baðlanmadan önce ayrýntýlarý yönetmelikte belirlenen hususlarda açýk ve anlaþýlýr þekilde bilgilendirilmesi zorunludur. Tüketicinin bilgilendirildiðine iliþkin ispat yükü satýcý veya saðlayýcýya aittir.

(4) Ýþ yeri dýþýnda kurulan sözleþmeler yazýlý olarak kurulmadýkça geçerli olmaz. Geçerli bir sözleþme kurmamýþ olan satýcý veya saðlayýcý, sonradan sözleþmenin geçersizliðini tüketicinin aleyhine olacak þekilde ileri süremez. Satýcý veya saðlayýcý; tüketicinin kendi el yazýsý ile sözleþme tarihini yazmasýný ve sözleþmeyi imzalamasýný saðlamak, sözleþmenin bir nüshasýný tüketiciye vermek ve mal veya hizmeti tüketiciye sunmakla yükümlüdür. Sözleþmenin tüketiciye teslim edildiðinin ve mal veya hizmetin sunulduðunun ispatý satýcý veya saðlayýcýya aittir.

(5) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin sözleþmeden cayma hakkýna sahiptir. Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin bu süre içinde satýcý veya saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Cayma süresi içinde satýcý veya saðlayýcý sözleþmeye konu mal veya hizmet karþýlýðýnda tüketiciden herhangi bir isim altýnda ödeme yapmasýný veya tüketiciyi borç altýna sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satýcý veya saðlayýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma süresi içinde malýn mutat kullanýmý sebebiyle meydana gelen deðiþiklik ve bozulmalardan sorumlu deðildir.

(6) Satýcý veya saðlayýcýnýn bu maddede belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket etmesi veya tüketiciyi cayma hakký konusunda gerektiði þekilde bilgilendirmemesi durumunda, tüketici cayma hakkýný kullanmak için on dört günlük süreyle baðlý deðildir. Her hâlükârda bu süre cayma süresinin bittiði tarihten itibaren bir yýl sonra sona erer.

(7) Sözleþmenin zorunlu içeriði, kapsam dýþý sözleþmeler, doðrudan satýþlar, tüketici ile satýcý ve saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký, bilgilendirme yükümlülüðü, teslimat, satýþ yapacaklarda aranacak nitelikler ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Mesafeli sözleþmeler

MADDE 48- (1) Mesafeli sözleþme, satýcý veya saðlayýcý ile tüketicinin eþ zamanlý fiziksel varlýðý olmaksýzýn, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasýna yönelik olarak oluþturulmuþ bir sistem çerçevesinde, taraflar arasýnda sözleþmenin kurulduðu ana kadar ve kurulduðu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletiþim araçlarýnýn kullanýlmasý suretiyle kurulan sözleþmelerdir.

(2) Tüketici, mesafeli sözleþmeyi ya da buna karþýlýk gelen herhangi bir teklifi kabul etmeden önce ayrýntýlarý yönetmelikte belirlenen hususlarda ve sipariþi onaylandýðý takdirde ödeme yükümlülüðü altýna gireceði konusunda açýk ve anlaþýlýr þekilde satýcý veya saðlayýcý tarafýndan bilgilendirilir. Tüketicinin bilgilendirildiðine iliþkin ispat yükü satýcý veya saðlayýcýya aittir.

(3) Satýcý veya saðlayýcý, tüketicinin sipariþinin kendisine ulaþtýðý andan itibaren taahhüt edilen süre içinde edimini yerine getirir. Mal satýþlarýnda bu süre her hâlükârda otuz günü geçemez. Satýcý veya saðlayýcýnýn bu süre içinde edimini yerine getirmemesi durumunda tüketici sözleþmeyi feshedebilir.

(4) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin sözleþmeden cayma hakkýna sahiptir. Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin bu süre içinde satýcý veya saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Satýcý veya saðlayýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakký konusunda gerektiði þekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkýný kullanmak için on dört günlük süreyle baðlý deðildir. Her hâlükârda bu süre cayma süresinin bittiði tarihten itibaren bir yýl sonra sona erer. Tüketici, cayma hakký süresi içinde malýn mutat kullanýmý sebebiyle meydana gelen deðiþiklik ve bozulmalardan sorumlu deðildir.

(5) Oluþturduklarý sistem çerçevesinde, uzaktan iletiþim araçlarýný kullanmak veya kullandýrmak suretiyle satýcý veya saðlayýcý adýna mesafeli sözleþme kurulmasýna aracýlýk edenler, bu maddede yer alan hususlardan dolayý satýcý veya saðlayýcý ile yapýlan iþlemlere iliþkin kayýtlarý tutmak ve istenilmesi hâlinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluþ ve tüketicilere vermekle yükümlüdür. Ancak bu fýkra kapsamýnda aracýlýk edenler, satýcý veya saðlayýcý ile yaptýklarý sözleþmeye aykýrý fiillerinden dolayý sorumludur.

(6) Mesafeli sözleþmelerde, kapsam dýþý sözleþmeler, tüketici ile satýcý ve saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký, bilgilendirme yükümlülüðü, teslimat ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmeler

MADDE 49- (1) Finansal hizmetler, her türlü banka hizmeti, kredi, sigorta, bireysel emeklilik, yatýrým ve ödeme ile ilgili hizmetleri ifade eder. Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþme, finansal hizmetlerin uzaktan pazarlanmasýna yönelik olarak oluþturulmuþ bir sistem çerçevesinde, saðlayýcý ile tüketici arasýnda uzaktan iletiþim araçlarýnýn kullanýlmasý suretiyle kurulan sözleþmelerdir.

(2) Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerde, tüketicinin sözleþmenin kurulmasýna iliþkin iradesini açýklamadan önce, cayma hakký, tüketicinin kabul beyaný vermesi hâlinde yükümlülük altýna gireceði ve ayrýntýlarý Bakanlýkça belirlenen diðer hususlarda, açýk, anlaþýlýr ve kullanýlan iletiþim araçlarýna uygun bir þekilde bilgilendirilmesi zorunludur. Bu bilgilendirmenin ticari amaçla yapýldýðý anlaþýlýr olmalý ve sesli iletiþim araçlarýnýn kullanýldýðý hâllerde saðlayýcýnýn kimliði ile görüþme talebinin sebebi her görüþmenin baþýnda belirtilmelidir. Tüketicinin sözleþmenin kurulmasýna dair kabul beyaný kullanýlan iletiþim araçlarýna uygun olarak fiziki veya elektronik ortamda tespit veya kayýt edilir. Saðlayýcý, cayma hakkýnýn iletilmesi ile fiziki veya elektronik ortamda yapýlacak tespit veya kayýtlar için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

(3) Saðlayýcýnýn, sözleþmenin bütün þartlarýný ve Bakanlýkça belirlenen diðer hususlarý, kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý aracýlýðýyla tüketiciye iletmesi zorunludur. Bu yükümlülük, tüketicinin sözleþmeyi kuran iradesini yöneltmesinden önce veya tüketicinin talebi üzerine yazýlý bilgilendirmeye elveriþli olmayan bir uzaktan iletiþim aracý kullanýlarak sözleþmenin kurulmasý hâlinde sözleþmenin kurulmasýndan hemen sonra yerine getirilir.

(4) Tüketici, sözleþme iliþkisinin devam ettiði süre içinde herhangi bir ücret ödemeksizin sözleþmenin kâðýt üzerinde yazýlý bir örneðini talep edebilir. Ayrýca tüketici, finansal hizmetin niteliðiyle baðdaþmasý hâlinde kullanýlan uzaktan iletiþim aracýný deðiþtirme hakkýna sahiptir.

(5) Tüketici, finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerden on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin cayma hakkýna sahiptir. Cayma hakkýnýn kullanýldýðýna dair bildirimin bu süre içinde saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Saðlayýcý, cayma hakký konusunda tüketicinin bilgilendirildiðini ispatla yükümlüdür. Sigorta sözleþmelerine ve bireysel emekliliðe iliþkin sözleþmelerde ise cayma süresi hakkýnda diðer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan hükümler uygulanýr.

(6) Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerde, tüketicinin sözleþmeyi sona erdirmesine iliþkin talebini herhangi bir uzaktan iletiþim aracýyla iletmesi yeterlidir. Tüketici, sözleþmeyi sona erdirmek için sözleþmenin tesis edilmesini saðlayan yöntemden daha aðýr koþullar içeren bir yöntem kullanmak zorunda býrakýlamaz.

(7) Finansal hizmetlere iliþkin mesafeli sözleþmelerde, uzaktan iletiþim araçlarýnýn kullanýlmasý, kapsam dýþý sözleþmeler, kartla ödeme, tüketici ile saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleþmeleri

MADDE 50- (1) Devre tatil sözleþmesi, bir yýldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfýnda birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayýda gecelik konaklama imkâný veren sözleþmelerdir.

(2) Devre tatil sözleþmeleri ile saðlanan hakkýn þahsi veya ayni bir hak olmasý bu maddenin uygulanmasýný engellemez. Devre tatile konu taþýnmazýn inþa edileceði arsa için yapý ruhsatý alýnmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleþmesi yapýlamaz.

(3) Uzun süreli tatil hizmeti sözleþmesi, bir yýldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye, belirlenen süre zarfýnda konaklamaya veya konaklama ile birlikte seyahat ya da diðer hizmetlerin beraber sunulduðu durumlara iliþkin indirim yahut diðer menfaatlerden faydalanma hakký verilen sözleþmelerdir.

(4) Tüketicilere aþaðýdaki sözleþmelerin kurulmasýndan en az bir gün önce, Bakanlýkça belirlenen hususlarý içeren ön bilgilendirme formu verilmesi zorunludur:

1. a) Devre tatil sözleþmeleri
2. b) Uzun süreli tatil hizmeti sözleþmeleri
3. c) Deðiþim sözleþmeleri

ç) Satýcý veya saðlayýcýnýn, devre tatil veya uzun süreli tatil hizmetinin alýnýp satýlmasý hususunda tüketiciye yardýmcý olduðu yeniden satýþ sözleþmeleri.

(5) Mesafeli satýþ yöntemiyle kurulan sözleþmeler hariç olmak üzere satýcý veya saðlayýcý, tüketicinin kendi el yazýsýyla sözleþme tarihini yazmasýný ve sözleþmeyi imzalamasýný saðlamakla yükümlüdür. Yazýlý veya mesafeli olarak kurulan bu sözleþmelerin bir nüshasýnýn kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile tüketiciye verilmesi zorunludur. Daha aðýr þekil þartlarý öngören kanun hükümleri saklýdýr.

(6) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin sözleþmeden cayma hakkýna sahiptir. Devre mülk hakký veren sözleþmeler hariç olmak üzere, cayma süresi dolmadan satýcý veya saðlayýcý, tüketiciden herhangi bir isim altýnda ödeme yapmasýný veya tüketiciyi borç altýna sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti sözleþmeleri ve bu sözleþmelerle birlikte düzenlenmiþ olan yeniden satým, deðiþim ve ilgili diðer tüm sözleþmeler cayma hakkýnýn kullanýlmasý ile birlikte kendiliðinden sona erer.

(7) Tüketicinin ödeyeceði bedel, kýsmen veya tamamen satýcý veya saðlayýcý ile kredi veren arasýndaki anlaþmaya dayanýlarak bir kredi veren tarafýndan karþýlanýyorsa, tüketicinin sözleþmeden caymasý ve buna iliþkin bildirimin cayma süresi içinde ayrýca kredi verene de yöneltilmesi hâlinde, baðlý kredi sözleþmesi de herhangi bir tazminat veya cezai þart ödeme yükümlülüðü olmaksýzýn sona erer.

(8) Bakanlýkça projedeki devre sayýsý ya da projenin toplam bedeli kriterlerine göre belirlenecek büyüklüðün üzerindeki projeler için satýcý veya saðlayýcýnýn ön ödemeli devre tatile konu taþýnmazýn satýþýna baþlamadan önce kapsamý, koþullarý ve uygulama esaslarý Hazine Müsteþarlýðýnca belirlenen bina tamamlama sigortasý yaptýrmasý veya Bakanlýkça belirlenen diðer teminat veya þartlarý saðlamasý zorunludur. Bina tamamlama sigortasý kapsamýnda saðlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler iflas veya tasfiye masasýna dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz.

(9) Devre tatile konu taþýnmazýn ön ödemeli satýlmasý durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleþmeden dönme hakký vardýr. Sözleþmeden dönülmesi durumunda satýcý, sözleþme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminat talep edebilir. Satýcý, yükümlülüklerini hiç ya da gereði gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez. Sözleþmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altýna sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satýcýya ulaþtýðý tarihten itibaren en geç doksan gün içinde tüketiciye geri verilir. Satýcýnýn aldýðý bedeli ve tüketiciyi borç altýna sokan her türlü belgeyi iade ettiði tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder.

(10) Devre tatil amaçlý taþýnmazýn ön ödemeli satýþýnda devir ve teslim süresi sözleþme tarihinden itibaren otuz altý ayý geçemez.

(11) Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, yeniden satým, deðiþim sözleþmeleri ve ön bilgilendirmenin içeriði, tüketici ile satýcý ve saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri, cayma hakký, ön ödemeli satýþlar ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Paket tur sözleþmeleri

MADDE 51- (1) Paket tur sözleþmesi, paket tur düzenleyicileri veya aracýlarý tarafýndan aþaðýdaki hizmetlerden en az ikisinin birlikte, her þeyin dâhil olduðu fiyatla satýldýðý veya satýmýnýn vaat edildiði ve hizmetin yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsadýðý veya gecelik konaklamayý içerdiði sözleþmelerdir:

1. a) Ulaþtýrma
2. b) Konaklama
3. c) Ulaþtýrma ve konaklama hizmetlerine baðlý olmayan baþka turizm hizmetleri.

(2) Turun ayrýntýlarýnýn, paket tur düzenleyicisi, aracýsý veya tüketici tarafýndan belirlenmiþ olmasý veya ayný paket tur içindeki hizmetlerin ayrý ayrý faturalandýrýlmasý hâllerinde de bu madde hükümleri uygulanýr.

(3) Paket tur düzenleyicisinin Türkiye’de temsilcisinin bulunmadýðý hâllerde paket tur aracýsý paket tur düzenleyicisi gibi sorumlu olur.

(4) Paket tur sözleþmesinin kurulmasýndan önce tüketiciye ön bilgilendirme amaçlý broþür verilmesi zorunludur.

(5) Paket tur düzenleyicileri veya aracýlarý, yazýlý veya mesafeli olarak kurulan paket tur sözleþmelerinin bir nüshasýný kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý aracýlýðýyla tüketiciye vermek zorundadýr.

(6) Tüketici, kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle paket tur sözleþmesinin esaslý unsurlarýndan birisinin deðiþmesi veya turun baþlamadan önce iptal edilmesi hâllerinde bu deðiþikliði veya paket tur düzenleyicisi tarafýndan sunulan alternatif bir turu kabul edebileceði gibi sözleþmeden dönme hakkýna da sahiptir. Sözleþmeden dönülmesi hâlinde paket tur düzenleyicisi veya aracýsýnýn, dönme bildiriminin kendisine ulaþtýðý tarihten itibaren tüketicinin ödemiþ olduðu tüm bedeli herhangi bir kesinti yapmaksýzýn derhâl iade etmesi zorunludur.

(7) Tüketicinin, sözleþmenin ifasý sürecinde ortaya çýkan her türlü eksiklik nedeniyle bedelin indirilmesini talep etme hakký vardýr. Paket tur düzenleyicisinin, tur baþladýktan sonra önemli bir yükümlülüðünü yerine getirmediði veya getiremeyeceði tespit edildiðinde tüketici sözleþmeden dönebilir. Bu hâllerde paket tur düzenleyicisi veya aracýsýnýn ücret talep etme hakký sona erer. Yapýlmýþ olan ödemelerin sözleþmeden dönüldüðü tarihten itibaren tüketiciye derhâl iade edilmesi zorunludur. Ancak paket tur düzenleyicisi o ana kadar ifa etmiþ olduðu edimler için tüketiciden hizmetten faydalandýðý oranda uygun bir karþýlýk talep edebilir.

(8) 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayýlý Seyahat Acentalarý ve Seyahat Acentalarý Birliði Kanununun zorunlu sigorta ile ilgili hükümleri saklý olmak üzere, paket tur düzenleyicisi sözleþmenin hiç veya gereði gibi ifa edilmemesi nedeniyle tüketicinin uðradýðý her türlü zarardan sorumludur. Tüketici boþa harcanan tatil zamaný için de uygun bir tazminat talep edebilir.

(9) Ticari veya mesleki faaliyetleri çerçevesinde paket tur hizmetinden faydalanan kiþiler de tüketici olarak kabul edilir.

(10) Ön bilgilendirme, sözleþmenin içeriði, paket turun devri, sözleþmede deðiþiklik yapýlmasýnýn koþullarý ve bu hâllerde tüketicinin haklarý, paket turun iptal edilmesinin sonuçlarý, paket tur düzenleyicisinin ve aracýsýnýn sorumluluklarý, tüketicinin hangi hâllerde tazminat talep edebileceði, sözleþmeden dönme ve sonuçlarý ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Abonelik sözleþmeleri

MADDE 52- (1) Abonelik sözleþmesi, tüketicinin, belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralýklarla edinmesini saðlayan sözleþmelerdir.

(2) Yazýlý veya mesafeli olarak kurulan bu sözleþmelerin bir nüshasýnýn kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile tüketiciye verilmesi zorunludur.

(3) Belirli süreli abonelik sözleþmelerine sözleþmenin belirlenen süre kadar uzayacaðýna iliþkin hükümler konulamaz; ancak abonelik sözleþmesinin kurulmasýndan sonra, sözleþmenin sona ereceði tarihe kadar tüketicinin talepte bulunmasý veya onay vermesi hâlinde abonelik sözleþmesi uzatýlabilir.

(4) Tüketici, belirsiz süreli veya süresi bir yýldan daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleþmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai þart ödemeksizin istediði zaman feshetme hakkýna sahiptir. Süresi bir yýldan az olan belirli süreli abonelik sözleþmesinde satýcý veya saðlayýcý tarafýndan sözleþme koþullarýnda deðiþiklik yapýlmasý hâlinde de tüketici sözleþmeyi feshedebilir. Fesih bildiriminin kâðýt üzerinde veya kalýcý veri saklayýcýsý ile satýcý veya saðlayýcýya yöneltilmiþ olmasý yeterlidir. Satýcý veya saðlayýcý, abonelik sözleþmesinin feshi için sözleþmenin tesis edilmesini saðlayan yöntemden daha aðýr koþullar içeren bir yöntem belirleyemez.

(5) Satýcý veya saðlayýcý, tüketicinin aboneliðe son verme isteðini yönetmelikle belirlenen süreler içinde yerine getirmekle yükümlüdür. Aboneliðin belirlenen süreler içinde sona erdirilmediði durumlarda, bu sürelerin bitiminden itibaren mal veya hizmetten yararlanýlmýþ olsa dahi, tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemez. Satýcý veya saðlayýcý, fesih bildiriminin hüküm ifade etmesinden itibaren on beþ gün içinde tüketici tarafýndan ödenmiþ olan ücretin geri kalan kýsmýný kesinti yapmaksýzýn iade etmekle yükümlüdür.

(6) Satýcý veya saðlayýcý, abonelik sözleþmesinin feshedilmesi ile ilgili bildirim ve taleplere iliþkin iþlemleri yerine getirmek üzere gerekli tedbirleri almak ve gerektiðinde uygun bir sistem kurup bu sistemi kesintisiz olarak açýk tutmakla yükümlüdür.

(7) Sözleþmenin zorunlu içeriði, tüketici ile satýcý ve saðlayýcýnýn hak ve yükümlülükleri ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Süreli yayýn kuruluþlarýnca düzenlenen promosyon uygulamalarý

MADDE 53- (1) Süreli yayýn kuruluþlarýnca düzenlenen ve her ne amaç ve þekilde olursa olsun, bilet, kupon, iþtirak numarasý, oyun, çekiliþ ve benzeri yollarla süreli yayýn dýþýnda ikinci bir mal veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiði veya verildiði promosyon uygulamalarýnda, yönetmelikle belirlenen süreli yayýncýlýk amaçlarýna uygun kültürel mal veya hizmetler dýþýnda baþka bir mal veya hizmet verilemez.

(2) Süreli yayýnýn birden fazla sayýda satýn alýnmasýný gerektiren ve belirli bir zamana yayýlan promosyon uygulamalarýnýn süresi; günlük süreli yayýnlarda yetmiþ beþ günü, haftalýk süreli yayýnlarda on sekiz haftayý, daha uzun süreli yayýnlarda ise on iki ayý geçemez.

(3) Süreli yayýn kuruluþu, promosyon uygulamasýna ait reklamlarda uygulamaya konu olan mal veya hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine iliþkin programýný ilan etmek ve bu mal veya hizmetin teslim ve ifasýný, promosyon uygulamasýnýn bitiminden itibaren kýrk beþ gün içinde yerine getirmek zorundadýr.

(4) Promosyon uygulamasý süresince, süreli yayýnýn satýþ fiyatý, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen mal veya hizmetin yol açtýðý maliyet artýþý nedeniyle artýrýlamaz. Promosyon uygulamasýna konu olan mal veya hizmet bedelinin tamamýnýn veya bir bölümünün tüketici tarafýndan karþýlanmasý istenemez.

(5) Promosyon uygulamasýna konu olan mal veya hizmet taahhüdü ve daðýtýmý bölünerek yapýlamaz ve bu mal veya hizmetin ayrýlmaz ya da tamamlayýcý parçalarý da ayrý bir promosyon konusu hâline getirilemez. Bu Kanunun uygulanmasýnda ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen her bir mal veya hizmete iliþkin iþlemler baðýmsýz bir promosyon uygulamasý olarak kabul edilir.

(6) Süreli yayýn kuruluþlarý tarafýndan düzenlenmeyen ancak süreli yayýnla doðrudan veya dolaylý iliþkilendirilen promosyon uygulamalarý da bu madde hükümlerine tabidir.

(7) Promosyon uygulamalarýna iliþkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

BEÞÝNCÝ KISIM

Tüketicinin Bilgilendirilmesi ve Menfaatlerinin Korunmasý

Fiyat etiketi

MADDE 54- (1) Perakende satýþa arz edilen mallarýn veya ambalajlarýnýn yahut kaplarýnýn üzerine kolaylýkla görülebilir ve okunabilir þekilde tüketicinin ödeyeceði tüm vergiler dâhil satýþ fiyatý ve birim fiyatýný gösteren, üretim yeri ve ayýrýcý özelliklerini içeren etiket konulmasý; etiket konulmasý mümkün olmayan hâllerde ayný bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek þekilde uygun yerlere asýlmasý zorunludur. Hizmetlerin tarife ve fiyatlarýný gösteren listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asýlýr.

(2) Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatý arasýnda fark olmasý durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanýr.

(3) Ýndirimli satýþa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satýþ fiyatý, indirimden önceki fiyatý, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilir. Ýndirimli satýþa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düþük fiyatla satýþa sunulduðunun ispatý satýcý veya saðlayýcýya aittir.

(4) Bakanlýk, belediyeler ve ilgili odalar, bu madde hükümlerinin uygulanmasý ve izlenmesine iliþkin iþleri yürütmekle görevlidirler.

(5) Etiket, tarife ve fiyat listeleri, indirimli satýþlara iliþkin süre ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Tanýtma ve kullanma kýlavuzu

MADDE 55- (1) Tüketicinin kullanýmýna sunulan mallarýn tanýtým, kullaným, kurulum, bakým ve basit onarýmýna iliþkin Türkçe tanýtma ve kullanma kýlavuzuyla, gerektiðinde uluslararasý sembol ve iþaretleri kapsayan etiketle satýþa sunulmasý zorunludur.

(2) Malýn güvenli kullanýmýna iliþkin hususlarýn malýn üzerinde yer almasý hâlinde yazýlý ve sesli ifadelerin Türkçe olmasý zorunludur.

(3) Mallarýn ilgili teknik düzenlemesi uyarýnca kiþinin saðlýðý ile çevreye zararlý veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu malýn güvenli kullanýlabilmesi için malýn üzerine veya tanýtma ve kullanma kýlavuzuna bu durumla ilgili açýklayýcý bilgi ve uyarýlar açýkça görülecek ve okunacak þekilde konulur veya yazýlýr.

(4) Türkçe tanýtma ve kullanma kýlavuzlarýnýn hazýrlanmasý sorumluluðu üretici ve ithalatçýya; tüketiciye verilmesi ve teslim edildiðinin ispat sorumluluðu ise satýcýya aittir.

(5) Hangi mallarýn tanýtma ve kullanma kýlavuzu ve etiket ile satýlmak zorunda olduðu ve bunlarda bulunmasý gereken asgari unsurlar ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Garanti belgesi

MADDE 56- (1) Üretici ve ithalatçýlar, tüketiciye yönelik üretilen veya ithal edilen mallar için içeriði yönetmelikle belirlenen bir garanti belgesi düzenlemek zorundadýr. Bu belgenin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluðu satýcýya aittir.

(2) Garanti süresi malýn teslim tarihinden itibaren baþlamak üzere asgari iki yýldýr. Ancak, özelliði nedeniyle bazý mallarýn garanti þartlarý Bakanlýkça baþka bir ölçü birimi ile belirlenebilir.

(3) Tüketici bu Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarýndan onarým hakkýný kullanmýþsa, malýn garanti süresi içinde tekrar arýzalanmasý veya tamiri için gereken azami sürenin aþýlmasý veya tamirinin mümkün bulunmadýðýnýn anlaþýlmasý hâllerinde 11 inci maddede yer alan diðer seçimlik haklarýný kullanabilir. Satýcý tüketicinin talebini reddedemez. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satýcý, üretici ve ithalatçý müteselsilen sorumludur.

(4) Hangi mallarýn garanti belgesi ile satýlmak zorunda olduðu ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Ýhtiyari garanti

MADDE 57- (1) Ýhtiyari garanti, tüketicinin yasal haklarý saklý kalmak kaydýyla mal veya hizmetle ilgili; deðiþim, onarým, bakým, bedel iadesi ve benzeri hususlarda satýcý, saðlayýcý, üretici veya ithalatçý tarafýndan verilen ilave taahhüdü ifade eder.

(2) Ýhtiyari garanti taahhüdü süresince, taahhüt edilen haklarýn kullanýlmasý nedeniyle tüketiciden masraf talep edilemez.

(3) Taahhütte bulunan, taahhüdünün yaný sýra ilgili reklam ve ilanlarýnda yer alan ifadelerle de baðlýdýr. Bu taahhütte, tüketicinin yasal haklarýnýn saklý olduðu, garantiden faydalanma koþullarý, süresi, garanti verenin adý ile iletiþim bilgileri yer almak zorundadýr.

(4) Ýhtiyari garanti taahhüdünün tüketiciye yazýlý olarak veya kalýcý veri saklayýcýsý ile verilmesi zorunludur.

(5) Ýhtiyari garanti taahhüdü, bu maddede öngörülen özellikleri taþýmasa bile taahhütte bulunaný baðlar.

Satýþ sonrasý hizmetler

MADDE 58- (1) Üretici veya ithalatçýlar, ürettikleri veya ithal ettikleri mallar için Bakanlýkça belirlenen kullaným ömrü süresince, satýþ sonrasý bakým ve onarým hizmetlerini saðlamak zorundadýr.

(2) Üretici veya ithalatçýlar, yönetmelikle belirlenen mallar için Bakanlýkça onaylý satýþ sonrasý hizmet yeterlilik belgesi almak zorundadýr.

(3) Bir malýn yetkili servis istasyonlarýndaki tamir süresi, yönetmelikle belirlenen azami süreyi geçemez.

(4) Üretici veya ithalatçýlar, yetkili servis istasyonlarýný kendileri kurabileceði gibi servis istasyonlarýnýn verdiði hizmetlerden sorumlu olmak þartýyla kurulu bulunan servis istasyonlarýndan veya servis organizasyonlarýndan da faydalanabilir.

(5) Herhangi bir üretici veya ithalatçýya baðlý olmaksýzýn faaliyette bulunan servis istasyonlarý da verdikleri hizmetten dolayý tüketiciye karþý sorumludur.

(6) Ýthalatçýnýn herhangi bir þekilde ticari faaliyetinin sona ermesi hâlinde bakým ve onarým hizmetlerinin sunulmasýndan garanti süresi boyunca satýcý, üretici ve yeni ithalatçý müteselsilen sorumludur. Garanti süresi geçtikten sonra ise kullaným ömrü süresince bakým ve onarým hizmetlerini üretici veya yeni ithalatçý sunmak zorundadýr.

(7) Servis istasyonlarýnýn kuruluþu, iþleyiþi, sayýsý, özellikleri ile diðer uygulama usul ve esaslarý yönetmelikle belirlenir.

Tüketicinin bilinçlendirilmesi

MADDE 59- (1) Tüketicinin bilinçlendirilmesi konusunda örgün ve yaygýn eðitim kurumlarýnýn ders programlarýna, Bakanlýðýn görüþü alýnarak Millî Eðitim Bakanlýðýnca gerekli ilaveler yapýlýr.

(2) Ülke genelinde yayýn yapan radyo ve televizyon kuruluþlarý 08.00-22.00 saatleri arasýnda, ayda on beþ dakikadan az olmamak üzere tüketicinin bilinçlendirilmesi amacýyla yayýnlar yapmak zorundadýr. Yapýlan yayýnlarýn tarih, saat, süre ve içerik bilgileri liste hâlinde her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna bildirilir. Bu saatler dýþýnda yapýlan yayýnlar, aylýk on beþ dakikalýk süreye dâhil edilmez. Bu süreler, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafýndan denetlenir ve sonuçlarý Bakanlýða bildirilir.

Tüketici ödülleri

MADDE 60- (1) Tüketici ödülleri, tüketicinin korunmasý ve bilinçlendirilmesi ile yasal haklarýný kullanmalarý konusunda özendirilmesi amaçlarýna yönelik olarak verilen ödüllerdir.

(2) Tüketici ödülü ve benzeri isimler altýnda verilen ödüllerin herhangi bir menfaat temin edilmeksizin verilmesi ve bu ödüllerin önceden ilan edilen objektif kriterlere dayanmasý esastýr.

(3) Tüketici ödülü verilmesine iliþkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

ALTINCI KISIM

Ticari Reklam ve Haksýz Ticari Uygulamalar

Ticari reklam

MADDE 61- (1) Ticari reklam, ticaret, iþ, zanaat veya bir meslekle baðlantýlý olarak; bir mal veya hizmetin satýþýný ya da kiralanmasýný saðlamak, hedef kitleyi oluþturanlarý bilgilendirmek veya ikna etmek amacýyla reklam verenler tarafýndan herhangi bir mecrada yazýlý, görsel, iþitsel ve benzeri yollarla gerçekleþtirilen pazarlama iletiþimi niteliðindeki duyurulardýr.

(2) Ticari reklamlarýn Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kiþilik haklarýna uygun, doðru ve dürüst olmalarý esastýr.

(3) Tüketiciyi aldatýcý veya onun tecrübe ve bilgi noksanlýklarýný istismar edici, can ve mal güvenliðini tehlikeye düþürücü, þiddet hareketlerini ve suç iþlemeyi özendirici, kamu saðlýðýný bozucu, hastalarý, yaþlýlarý, çocuklarý ve engellileri istismar edici ticari reklam yapýlamaz.

(4) Reklam olduðu açýkça belirtilmeksizin yazý, haber, yayýn ve programlarda, mal veya hizmetlere iliþkin isim, marka, logo veya diðer ayýrt edici þekil veya ifadelerle ticari unvan veya iþletme adlarýnýn reklam yapmak amacýyla yer almasý ve tanýtýcý mahiyette sunulmasý örtülü reklam olarak kabul edilir. Her türlü iletiþim aracýnda sesli, yazýlý ve görsel olarak örtülü reklam yapýlmasý yasaktýr.

(5) Ayný ihtiyaçlarý karþýlayan ya da ayný amaca yönelik rakip mal veya hizmetlerin karþýlaþtýrmalý reklamý yapýlabilir.

(6) Reklam verenler ticari reklamlarýnda yer alan iddialarýn doðruluðunu ispatla yükümlüdür.

(7) Reklam verenler, reklam ajanslarý ve mecra kuruluþlarý bu madde hükümlerine uymakla yükümlüdür.

(8) Ticari reklamlara iliþkin getirilecek sýnýrlamalar ile bu reklamlarda uyulmasý gereken usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Haksýz ticari uygulamalar

MADDE 62- (1) Bir ticari uygulamanýn; mesleki özenin gereklerine uymamasý ve ulaþtýðý ortalama tüketicinin ya da yöneldiði grubun ortalama üyesinin mal veya hizmete iliþkin ekonomik davranýþ biçimini önemli ölçüde bozmasý veya önemli ölçüde bozma ihtimalinin olmasý durumunda haksýz olduðu kabul edilir. Özellikle aldatýcý veya saldýrgan nitelikte olan uygulamalar ile yönetmelik ekinde yer alan uygulamalar haksýz ticari uygulama olarak kabul edilir. Tüketiciye yönelik haksýz ticari uygulamalar yasaktýr.

(2) Ticari uygulamanýn haksýz olduðunun iddia edilmesi hâlinde, ticari uygulamada bulunan, bu uygulamasýnýn haksýz ticari uygulama olmadýðýný ispatla yükümlüdür.

(3) Haksýz ticari uygulamanýn reklam yoluyla gerçekleþtirildiði hâllerde bu Kanunun 61 inci maddesi hükümleri uygulanýr.

(4) Haksýz ticari uygulamalarýn tespit edilmesine ve bunlarýn denetlenmesine iliþkin usul ve esaslar ile her hâlükârda haksýz ticari uygulama olarak kabul edilecek uygulamalar yönetmelikle belirlenir.

Reklam Kurulu

MADDE 63- (1) Ticari reklamlarda uyulmasý gereken ilkeleri belirleme ve haksýz ticari uygulamalara karþý tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, bu hususlar çerçevesinde inceleme ve gerektiðinde denetim yapma, inceleme ve denetim sonucuna göre durdurma veya ayný yöntemle düzeltme veya idari para cezasý veya gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezasý verme hususlarýnda görevli bir Reklam Kurulu oluþturulur. Kurul tedbiren durdurma kararý verme yetkisini Reklam Kurulu Baþkanýna devredebilir. Kurulun kararlarý Bakanlýkça uygulanýr.

(2) Baþkanlýðý, Bakanýn görevlendireceði ilgili Genel Müdür tarafýndan yürütülen Reklam Kurulu;

1. a) Bakanlýðýn ilgili Genel Müdür yardýmcýlarý arasýndan görevlendireceði bir üye,
2. b) Adalet Bakanlýðýnýn, bu Bakanlýkta idari görevlerde çalýþan hâkim veya savcýlar arasýndan görevlendireceði bir üye,
3. c) Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnýn görevlendireceði bir üye,

ç) Saðlýk Bakanlýðýnýn görevlendireceði bir üye,

1. d) Kültür ve Turizm Bakanlýðýnýn görevlendireceði bir üye,
2. e) Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun görevlendireceði bir üye,
3. f) Türk Standartlarý Enstitüsünden bir üye,
4. g) Ankara, Ýstanbul ve Ýzmir büyükþehir belediyelerinin kendi aralarýndan seçeceði bir üye,

ð) Yükseköðretim Kurulunun, reklamcýlýk, iletiþim veya ticaret hukuku alanýnda uzman öðretim üyeleri arasýndan görevlendireceði bir üye,

1. h) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliðinin, Türkiye Medya ve Ýletiþim Meclisi üyeleri arasýndan görevlendireceði bir üye,

ý) Türkiye Esnaf ve Sanatkârlarý Konfederasyonunun görevlendireceði bir üye,

1. i) Tüketici Konseyinin Konseye katýlan tüketici örgütü temsilcileri arasýndan seçeceði bir üye,
2. j) Reklam verenler derneklerinin veya varsa üst kuruluþlarýnýn seçeceði bir üye,
3. k) Reklamcýlar derneklerinin veya varsa üst kuruluþlarýnýn seçeceði bir üye,
4. l) Türk Eczacýlarý Birliðinin görevlendireceði eczacý bir üye,
5. m) Türk Diþ Hekimleri Birliðinin görevlendireceði diþ hekimi bir üye,
6. n) Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyinin görevlendireceði doktor bir üye,
7. o) Türkiye Barolar Birliðinin görevlendireceði avukat bir üye,

olmak üzere baþkan dâhil on dokuz üyeden oluþur.

(3) Kurul üyelerinin görev süreleri üç yýldýr. Süresi bitenler yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilir. Üyelikler herhangi bir sebeple boþaldýðý takdirde boþalan üyeliklere ikinci fýkra esaslarý dâhilinde bir ay içinde görevlendirme veya seçim yapýlýr. Süresi dolan üyenin görevi, yeni üye görevine baþlayýncaya kadar devam eder.

(4) Kurul ayda en az bir defa veya ihtiyaç duyulduðu her zaman Baþkanýn çaðrýsý üzerine toplanýr.

(5) Kurul, Baþkan dâhil en az on bir üyenin hazýr bulunmasý ile toplanýr ve toplantýya katýlanlarýn salt çoðunluðu ile karar verir. Oylarýn eþit olmasý hâlinde Baþkanýn oy kullandýðý taraf çoðunluðu saðlar.

(6) Bakanlýkça, Kurulun karar vermesine yardýmcý olmak üzere sektörel alanlarda ihtisas komisyonlarý kurulur. Komisyonlar, baþkan dâhil en az üç en fazla beþ kiþiden oluþur.

(7) Kurul Baþkan ve üyeleri ile ihtisas komisyonu baþkan ve üyelerine ödenecek huzur hakký ve huzur ücreti ile buna iliþkin usul ve esaslar Maliye Bakanlýðýnýn uygun görüþü alýnarak Bakanlýkça belirlenir.

(8) Kurul, incelemesini ilgili belgelerin yer aldýðý dosya üzerinden yapar. Kurulun sekretarya hizmetleri Genel Müdürlük tarafýndan yerine getirilir.

(9) Kurul, gerekli gördüðü takdirde özel uzmanlýk gerektiren hususlarla ilgili olarak ihtisas sahibi üniversiteler, özel hukuk tüzel kiþileri ile gerçek kiþilerin görüþlerine baþvurabilir.

(10) Kurul kararlarý, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydýnlatýlmasý ve ekonomik çýkarlarýnýn korunmasý amacýyla Bakanlýkça açýklanýr.

(11) Reklam Kurulunun ve ihtisas komisyonlarýnýn kuruluþu, görevleri, çalýþma usul ve esaslarý ile sekretarya hizmetleri ve diðer hususlar yönetmelikle belirlenir.

YEDÝNCÝ KISIM

Tüketici Kuruluþlarý

BÝRÝNCÝ BÖLÜM

Tüketici Konseyi ve Reklam Konseyi

Tüketici Konseyi

MADDE 64- (1) Tüketici sorunlarýnýn ve ihtiyaçlarýnýn belirlenmesi ile çýkarlarýnýn korunmasýna iliþkin gerekli tedbirleri araþtýrmak ve bu Kanunun uygulanmasýna yönelik tedbirlere dair görüþleri öncelikle ele alýnmak üzere ilgili mercilere iletmek amacýyla yýlda en az bir kez Bakanlýðýn koordinatörlüðünde Tüketici Konseyi toplanýr.

(2) Tüketici Konseyine kamu kurum ve kuruluþlarýndan gelen temsilcilerin sayýsý, hiçbir þekilde Konseyin toplam üye sayýsýnýn yüzde ellisinden fazla olamaz.

(3) Tüketici Konseyinin üyeleri, çalýþma usul ve esaslarý ile diðer hususlar yönetmelikle belirlenir.

Reklam Konseyi

MADDE 65- (1) Reklam politikalarýnýn oluþturulmasý ve uygulanmasý ile ilgili olarak çaðdaþ iletiþim uygulamalarýný takip etmek, reklam sektörünün ve reklam denetim iþlevinin geliþtirilmesine yönelik araþtýrma ve çalýþmalar yapmak, bu alanda görüþ ve önerilerde bulunmak ve bu görüþ ve önerileri ilgili mercilere iletmek amacýyla yýlda en az bir kez Bakanlýðýn koordinatörlüðünde Reklam Konseyi toplanýr.

(2) Reklam Konseyine kamu kurum ve kuruluþlarýndan gelen temsilcilerin sayýsý, hiçbir þekilde Konseyin toplam üye sayýsýnýn yüzde ellisinden fazla olamaz.

(3) Reklam Konseyinin üyeleri, çalýþma usul ve esaslarý ile diðer hususlar yönetmelikle belirlenir.

ÝKÝNCÝ BÖLÜM

Tüketici Hakem Heyeti

Kuruluþu ve görev alaný

MADDE 66- (1) Bakanlýk, tüketici iþlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doðabilecek uyuþmazlýklara çözüm bulmak amacýyla il merkezlerinde ve yeterlilik þartlarý yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyeti oluþturmakla görevlidir.

(2) Baþkanlýðý illerde ticaret il müdürü, ilçelerde ise kaymakam veya bunlarýn görevlendireceði bir memur tarafýndan yürütülen tüketici hakem heyeti;

1. a) Belediye baþkanýnýn konunun uzmaný belediye personeli arasýndan görevlendireceði bir üye,
2. b) Baronun, mensuplarý arasýndan görevlendireceði bir üye,
3. c) Satýcýnýn tacir olduðu uyuþmazlýklarda ticaret ve sanayi odasýnýn ya da bunlarýn ayrý ayrý örgütlendiði yerlerde ticaret odasýnýn; satýcýnýn esnaf ve sanatkâr olduðu uyuþmazlýklarda, illerde esnaf ve sanatkârlar odalarý birliðinin, ilçelerde ise en fazla üyeye sahip esnaf ve sanatkârlar odasýnýn görevlendireceði bir üye,

ç) Tüketici örgütlerinin kendi aralarýndan seçecekleri bir üye,

olmak üzere baþkan dâhil beþ üyeden oluþur. Baþkan ve üyelerin bu fýkrada yer alan niteliklere sahip yedekleri de ayrýca belirlenir.

(3) Tüketici hakem heyetinin oluþumunun saðlanamadýðý yerlerde noksan üyelikler, yönetmelikle belirlenen üyelik niteliklerine sahip Devlet memurlarý arasýndan illerde ticaret il müdürü, ilçelerde ise kaymakam tarafýndan tamamlanýr.

Raportör

MADDE 67- (1) Raportörler il ve ilçe merkezlerinde kurulu bulunan tüketici hakem heyetlerinde istihdam edilebilir. Raportör sayýsýnýn yeterli olmadýðý illerde ticaret il müdürü tarafýndan ticaret il müdürlüðü personeli arasýndan, ilçelerde ise kaymakam tarafýndan ilçede görevli Devlet memurlarý arasýndan yeterli sayýda raportör görevlendirilir.

(2) Tüketici hakem heyeti raportörleri, heyetin çalýþmalarýna ve kararlarýna esas olacak dosyalarý hazýrlamak ve uyuþmazlýða iliþkin raporu sunmakla görevlidir.

Baþvuru ⁽¹⁾

MADDE 68- (1) Deðeri iki bin Türk Lirasýnýn altýnda bulunan uyuþmazlýklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine, üç bin Türk Lirasýnýn altýnda bulunan uyuþmazlýklarda il tüketici hakem heyetlerine, büyükþehir statüsünde bulunan illerde ise iki bin Türk Lirasý ile üç bin Türk Lirasý arasýndaki uyuþmazlýklarda il tüketici hakem heyetlerine baþvuru zorunludur. Bu deðerlerin üzerindeki uyuþmazlýklar için tüketici hakem heyetlerine baþvuru yapýlamaz.

(2) Tüketici hakem heyetleri kendilerine yapýlan baþvurularý gereðini yapmak üzere kabul etmek zorundadýr.

(3) Baþvurular, tüketicinin yerleþim yerinin bulunduðu veya tüketici iþleminin yapýldýðý yerdeki tüketici hakem heyetine yapýlabilir. Tüketici hakem heyetinin bulunmadýðý yerlerde ise baþvurularýn nerelere yapýlacaðý ve bu baþvurularýn hangi tüketici hakem heyetince karara baðlanacaðý yönetmelikle belirlenir.

(4) Bu maddede belirtilen parasal sýnýrlar her takvim yýlý baþýndan itibaren geçerli olmak üzere, o yýl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayýlý Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarýnca tespit ve ilan edilen yeniden deðerleme oranýnda artýrýlarak uygulanýr. Bu artýþlarýn hesabýnda on Türk Lirasýnýn küsuru dikkate alýnmaz.

(5) Bu madde tüketicilerin ilgili mevzuatýna göre alternatif uyuþmazlýk çözüm mercilerine baþvurmasýna engel deðildir.

Ýnceleme

MADDE 69- (1) Tüketici hakem heyetleri uyuþmazlýk konusuna iliþkin her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan, ilgili kurum veya kuruluþlardan isteyebilir.

Karar ve karara itiraz

MADDE 70- (1) Ýl ve ilçe tüketici hakem heyetinin verdiði kararlar taraflarý baðlar. (Ek cümle: 10/9/2014 - 6552/140 md.) Tüketici hakem heyetlerince vekâlet ücreti ödenmesine karar verilemez.

(2) Tüketici hakem heyeti kararlarý 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayýlý Tebligat Kanunu hükümlerine göre taraflara teblið edilir. Tüketici hakem heyetinin kararlarý, Ýcra ve Ýflâs Kanununun ilamlarýn yerine getirilmesi hakkýndaki hükümlerine göre yerine getirilir.

(3) Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarýna karþý teblið tarihinden itibaren on beþ gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduðu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir. Ýtiraz, tüketici hakem heyeti kararýnýn icrasýný durdurmaz. Ancak talep edilmesi þartýyla hâkim, tüketici hakem heyeti kararýnýn icrasýný tedbir yoluyla durdurabilir.

––––––––––––––––––

(1) Bu maddede yer alan parasal sýnýrlarýn 1/1/2016 tarihinden itibaren uygulanmasý ile ilgili olarak 20/12/2015 tarihli ve 29568 sayýlý Resmi Gazete’de yayýmlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýnýn Tebliðine bakýnýz.

(4) Ýtiraz olunan kararýn, esas yönünden kanuna uygun olup da, kanunun olaya uygulanmasýnda hata edilmiþ olmasýndan dolayý itirazýn kabul edilmesi gerektiði veya kanuna uymayan husus hakkýnda yeniden yargýlamayý gerektirmediði takdirde tüketici mahkemesi evrak üzerinde, kararý deðiþtirerek veya düzelterek onama kararý verebilir. Taraflarýn kimliklerine, ticari unvanlarýna ait yanlýþlýklarla, yazý, hesap veya diðer açýk ifade yanlýþlýklarý hakkýnda da bu hüküm uygulanýr. Karar, usule ve kanuna uygun olup da gösterilen gerekçe doðru bulunmazsa, gerekçe deðiþtirilerek veya düzeltilerek onanýr.

(5) Tüketici hakem heyeti kararlarýna karþý yapýlan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceði karar kesindir.

(6) Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiði kararlara karþý açýlan itiraz davalarýnda, kararýn iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlýk asgari ücret tarifesine göre nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedilir.

(7) Uyuþmazlýkla ilgili olarak tüketici hakem heyeti tarafýndan tüketici aleyhine verilen kararlarda tebligat ve bilirkiþi ücretleri Bakanlýkça karþýlanýr. Uyuþmazlýðýn tüketicinin lehine sonuçlanmasý durumunda ise, tebligat ve bilirkiþi ücretleri 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun hükümlerine göre karþý taraftan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilir.

Huzur hakký ve ücreti

MADDE 71- (1) Tüketici hakem heyeti baþkan ve üyelerine, raportör olarak görevlendirilen diðer kamu personeline ödenecek huzur hakký ve huzur ücreti ile bilirkiþi ücreti ve bu ödemelere iliþkin usul ve esaslar Maliye Bakanlýðýnýn uygun görüþü alýnarak Bakanlýkça belirlenir.

Diðer hususlar

MADDE 72- (1) Tüketici hakem heyetlerinin kurulmasý, çalýþma usul ve esaslarý, raportörlerin nitelikleri ile bilirkiþilik müessesesine iliþkin usul ve esaslar ile diðer hususlar yönetmelikle belirlenir.

SEKÝZÝNCÝ KISIM

Yargýlama, Denetim ve Cezaya Ýliþkin Hükümler

Tüketici mahkemeleri

MADDE 73- (1) Tüketici iþlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doðabilecek uyuþmazlýklara iliþkin davalarda tüketici mahkemeleri görevlidir.

(2) Tüketici mahkemeleri nezdinde Bakanlýk, tüketiciler ve tüketici örgütleri tarafýndan açýlan davalar 2/7/1964 tarihli ve 492 sayýlý Harçlar Kanununda düzenlenen harçlardan muaftýr.

(3) Tüketici örgütleri üst kuruluþlarýnca açýlacak davalarda bilirkiþi ücreti ve davanýn davacý aleyhine sonuçlanmasý durumunda, hükmedilen vekâlet ücreti Bakanlýkça karþýlanýr. Davanýn, davalý aleyhine sonuçlanmasý durumunda, bilirkiþi ücreti Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun hükümlerine göre davalýdan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilir.

(4) Tüketici mahkemelerinde görülecek davalar 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayýlý Hukuk Muhakemeleri Kanununun Altýncý Kýsým hükümlerine göre yürütülür.

(5) Tüketici davalarý, tüketicinin yerleþim yerinin bulunduðu yerdeki tüketici mahkemesinde de açýlabilir.

(6) Tüketici örgütleri, ilgili kamu kurum ve kuruluþlarý ile Bakanlýk; haksýz ticari uygulamalar ve ticari reklamlara iliþkin hükümler dýþýnda, genel olarak tüketicileri ilgilendiren ve bu Kanuna aykýrý bir durumun doðma tehlikesi olan hâllerde bunun önlenmesine veya durdurulmasýna iliþkin ihtiyati tedbir kararý alýnmasý veya hukuka aykýrý durumun tespiti, önlenmesi veya durdurulmasý amacýyla tüketici mahkemelerinde dava açabilir.

(7) Genel olarak tüketicileri ilgilendiren davalarda davacý, verilen kararlarýn yayýmlanmasýný talep edebilir. Talebin mahkemece kabul edilmesi hâlinde bu karar, masraflarý davalýdan alýnmak üzere ülke düzeyinde yayýmlanan gazetelerden en az üçünde derhâl ilan edilir.

(8) Tüketici mahkemelerince verilen kesinleþmiþ kararlar, Ulusal Yargý Aðý Biliþim Sistemi üzerinden Bakanlýða iletilir. Tüketici hakem heyetleri kararlarýna karþý yapýlan itiraz sonucu verilen kararlar, kararý veren mahkeme tarafýndan ilgili tüketici hakem heyetine gönderilir.

Üretimin veya satýþýn durdurulmasý ve malýn toplatýlmasý

MADDE 74- (1) Satýþa sunulan bir seri malýn ayýplý olduðunun tespiti, üretiminin veya satýþýnýn durdurulmasý, ayýbýn ortadan kaldýrýlmasý ve satýþ amacýyla elinde bulunduranlardan toplatýlmasý için Bakanlýk, tüketiciler veya tüketici örgütleri dava açabilir.

(2) Satýþa sunulan seri malýn ayýplý olduðunun mahkeme kararý ile tespit edilmesi hâlinde, mahkeme ayýbýn niteliðine göre malýn satýþýný geçici olarak durdurma veya ayýbý giderme kararlarý verebilir. Üretici veya ithalatçý mahkeme kararýnýn teblið tarihinden itibaren en geç üç ay içinde malýn ayýbýný ortadan kaldýrmakla yükümlüdür. Malýn ayýbýnýn ortadan kalkmasýnýn imkânsýz olmasý hâlinde mal, üretici veya ithalatçý tarafýndan toplanýr veya toplattýrýlýr. Toplatýlan mallar taþýdýklarý risklere göre kýsmen veya tamamen imha edilir veya ettirilir. Ýmha edilen malla ilgili tüketicinin dava ve tazminat haklarý saklýdýr.

(3) Satýþa sunulan bir seri malýn, tüketicinin güvenliðini tehlikeye sokan bir ayýp taþýmasý durumunda Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanun hükümleri saklýdýr.

Denetim

MADDE 75- (1) Bu Kanunun uygulanmasýnda, Bakanlýk müfettiþleri, gümrük ve ticaret denetmenleri ile Bakanlýkça görevlendirilecek personel, mal veya hizmet sunulan her yerde denetleme, inceleme ve araþtýrma yapmaya yetkilidir.

(2) Bu Kanun kapsamýna giren hususlarda, yetkili ve görevli kiþi veya kuruluþlara her türlü bilgi ve belgenin doðru olarak gösterilmesi veya istenmesi hâlinde belgelerin aslýnýn veya onaylý kopyalarýnýn verilmesi zorunludur.

Tüketici ürünü ve hizmet denetimi

MADDE 76- (1) Tüketici ürünü; hizmet sektöründe kullanýlanlar dâhil olmak üzere tüketicilerin kullanmasý için tasarlanan veya makul koþullarda tüketiciler tarafýndan kullanýlmasý öngörülen, gerek ticari faaliyetler sonucunda gerekse baþka yollarla tedarik edilen veya kullanýlabilir hâle getirilen yeni, kullanýlmýþ veya ýslah edilmiþ her türlü üründür.

(2) Üretici veya daðýtýcýnýn, tüketiciye açýkça bilgi vermesi kaydýyla antika olan veya kullanýlmadan önce tamir veya ýslah edilmesi gereken ikinci el ürünler birinci fýkra kapsamýnda deðerlendirilmez.

(3) Tüketici ürünleri ile tüketiciye sunulan hizmetler; can ve mal güvenliðine ve çevreye zarar vermemeli, uygulanmasý zorunlu her türlü idari ve teknik düzenlemeye uygun olmalýdýr.

(4) Bakanlýk sorumlu olduðu tüketici ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetimini Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanun hükümlerine göre yerine getirmekle görevlidir.

Ceza hükümleri ⁽¹⁾

MADDE 77- (1) Bu Kanunun 4 üncü, 6 ncý, 7 nci, 18 inci, 19 uncu, 20 nci, 21 inci, 23 üncü, 26 ncý, 30 uncu, 33 üncü, 35 inci, 48 inci, 49 uncu, 51 inci, 52 nci, 54 üncü ve 57 nci maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda aykýrýlýðý tespit edilen her bir iþlem veya sözleþme için iki yüz Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(2) Bu Kanunun 5 inci maddesi uyarýnca belirlenen haksýz þartlarýn tüketici sözleþmelerinde kullanýlmasý durumunda, Bakanlýkça verilecek süre içinde bu haksýz þartýn sözleþme metninden çýkarýlmamasý hâlinde, aykýrýlýðýn tespit edildiði her bir sözleþme için iki yüz Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(3) Bu Kanunun 24 üncü, 25 inci, 27 nci, 28 inci, 29 uncu, 34 üncü, 36 ncý, 37 nci, 38 inci, 39 uncu, 41 inci, 43 üncü, 45 inci, 46 ncý maddeleri ile 31 inci maddesinin birinci, ikinci ve dördüncü, 40 ýncý maddesinin ikinci, 47 nci maddesinin üçüncü, dördüncü, beþinci, yedinci ve 50 nci maddesinin dördüncü, beþinci, altýncý, yedinci, dokuzuncu ve on birinci fýkralarýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda aykýrýlýðý tespit edilen her bir iþlem veya sözleþme için bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(4) Bu Kanunun 44 üncü maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda teslim edilmeyen her konut için yirmi bin Türk Lirasý, 50 nci maddesinin onuncu fýkrasýna aykýrý hareket edenler hakkýnda aykýrýlýðý tespit edilen her bir iþlem veya sözleþme için bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(5) Bu Kanunun 40 ýncý maddesinin üçüncü fýkrasý ile 47 nci ve 50 nci maddelerinin ikinci fýkralarýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda yüz bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(6) Bu Kanunun 55 inci ve 56 ncý maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket eden üretici ve ithalatçý hakkýnda piyasaya arz edilen; satýcý hakkýnda tüketiciye satýþý yapýlan her bir mal için iki yüz Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(7) Bu Kanunun 60 ýncý maddesinde belirtilen hususlara aykýrý olarak ödül verenler hakkýnda yüz bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(8) Bu Kanunun 31 inci maddesinin üçüncü fýkrasýnda, 42 nci maddesinde ve 50 nci maddesinin sekizinci fýkrasýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenlere bu aykýrýlýðýn giderilmesi için bir ay süre verilir. Bu süre sonunda aykýrýlýðýn giderilmemesi hâlinde 31 inci maddenin üçüncü fýkrasýna aykýrý hareket eden kart çýkaran kuruluþlara beþ milyon Türk Lirasý, 42 nci maddeye ve 50 nci maddenin sekizinci fýkrasýna aykýrý hareket edenler hakkýnda beþ yüz bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

–––––––––––––––

(1) Bu maddede yer alan idari para cezalarýnýn 1/1/2016 tarihinden itibaren uygulanmasý ile ilgili olarak 20/12/2015 tarihli ve 29568 sayýlý Resmi Gazete’de yayýmlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýnýn Tebliði ile düzenlenen Kanunun sonundaki tabloya bakýnýz.

(9) Bu Kanunun 53 üncü maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket eden süreli yayýn kuruluþlarý hakkýnda beþ bin Türk Lirasý; aykýrýlýk ülke genelinde daðýtýmý yapýlan süreli yayýn ile gerçekleþtirilmiþ ise yüz bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr. Süreli yayýn kuruluþu, kampanyayý ve kampanyaya iliþkin her türlü reklam ve ilaný da durdurur. Aykýrýlýðýn devamý hâlinde, reklam ve ilanýn durdurma zorunluluðunun doðduðu tarihten itibaren her sayý/gün için on bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(10) Bu Kanunun 58 inci maddesine aykýrý davranan üretici ve ithalatçýlar hakkýnda, satýþ sonrasý hizmet yeterlilik belgesinin alýnmamasý durumunda yüz bin Türk Lirasý; kurulmayan her bir servis istasyonu için on bin Türk Lirasý; servis istasyonlarýnda tespit edilen eksiklik ve aykýrýlýklarla ilgili olarak her bir servis istasyonu için bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(11) Bu Kanunun 59 uncu maddesinin ikinci fýkrasýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket eden radyo ve televizyonlar hakkýnda on bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(12) Bu Kanunun 61 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket eden reklam verenler, reklam ajanslarý ve mecra kuruluþlarý hakkýnda durdurma veya ayný yöntemle düzeltme veya idari para cezasý ve gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezasý uygulanýr. Reklam Kurulu, ihlalin niteliðine göre bu cezalarý birlikte veya ayrý ayrý verebilir. Aykýrýlýk;

1. a) Yerel düzeyde yayýn yapan televizyon kanalý aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise on bin Türk Lirasý,
2. b) Ülke genelinde yayýn yapan televizyon kanalý aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise iki yüz bin Türk Lirasý,
3. c) Süreli yayýnlar aracýlýðýyla gerçekleþmiþ ise (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezalarýn yarýsý,

ç) Yerel düzeyde yayýn yapan radyo kanalý aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise beþ bin Türk Lirasý,

1. d) Ülke genelinde yayýn yapan radyo kanalý aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise elli bin Türk Lirasý,
2. e) Ýnternet aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise elli bin Türk Lirasý,
3. f) Kýsa mesaj aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise yirmi beþ bin Türk Lirasý,
4. g) Diðer mecralar aracýlýðý ile gerçekleþmiþ ise beþ bin Türk Lirasý,

idari para cezasý verilir. Reklam Kurulu, idari iþleme konu ihlalin bir yýl içinde tekrar edilmesi hâlinde yukarýda belirtilen idari para cezalarýný on katýna kadar uygulayabilir.

(13) Bu Kanunun 62 nci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda haksýz ticari uygulamanýn üç aya kadar tedbiren durdurulmasý veya durdurulmasý yaptýrýmý veya beþ bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr. Kurul, ihlalin niteliðine göre bu cezalarý birlikte veya ayrý ayrý verebilir. Ýdari para cezasý, aykýrýlýk ülke genelinde gerçekleþmiþ ise elli bin Türk Lirasý olarak uygulanýr. Aykýrýlýðýn reklam yoluyla gerçekleþtirildiðinin tespiti hâlinde bu maddenin on ikinci fýkra hükümleri uygulanýr.

(14) Bu Kanunun 74 üncü maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket eden üretici veya ithalatçýlar hakkýnda yüz bin Türk Lirasý; 79 uncu maddesinin birinci fýkrasýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda beþ bin Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(15) Bu Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fýkrasýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hareket edenler hakkýnda yedi gün içinde bilgi ve belgelerin doðru olarak verilmesi veya yerinde inceleme imkânýnýn saðlanmasý ihtar edilir. Ýhtara raðmen aykýrýlýðýn devamý hâlinde yirmi beþ bin Türk Lirasýndan az olmamak üzere aykýrýlýðýn tespitinden bir önceki mali yýl sonunda oluþan yýllýk gayrisafi gelirlerinin yüzde birine kadar idari para cezasý verilir. Aykýrý fiilin bir yýl içinde tekrar edilmesi hâlinde idari para cezasý iki misli olarak uygulanýr.

(16) Bu Kanunun 76 ncý maddesinin üçüncü fýkrasýnda belirtilen yükümlülüklere aykýrý hizmet saðlayan saðlayýcýlar hakkýnda her bir iþlem için iki yüz Türk Lirasý idari para cezasý uygulanýr.

(17) Bu Kanunun 80 inci maddesine aykýrý olarak piramit satýþ sistemini baþlatan, düzenleyen veya toplantý, elektronik posta veya diðer birçok kimsenin de katýlýmýný saðlamaya elveriþli yöntemlerle yayan veya böyle bir sistemin diðer bir þekilde yayýlmasýný ticari amaçlarla destekleyenler hakkýnda 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanýr.

(18) Yukarýda belirtilenlerin dýþýnda kalan ancak bu Kanunun getirdiði yükümlülükler ile Bakanlýkça yönetmelik veya tebliðle belirlenen tedbirlere uymayanlar hakkýnda bin Türk Lirasýndan elli bin Türk Lirasýna kadar idari para cezasý verilir.

(19) Bu maddenin sekizinci, dokuzuncu, on ikinci ve on üçüncü fýkralarýndaki idari para cezalarý hariç olmak üzere, aykýrýlýðýn tespit edildiði tarih itibarýyla bir takvim yýlýnda uygulanan toplam idari para cezasý tutarýnýn yirmi beþ bin Türk Lirasýný aþtýðý durumlarda, bu miktardan az olmamak ve yüz milyon Türk Lirasýný geçmemek üzere toplam idari para cezasý tutarý;

1. a) Cezaya muhatap gerçek ya da tüzel kiþinin, aykýrýlýðýn tespitinden bir önceki mali yýl sonunda oluþan yýllýk gayrisafi gelirlerinin yüzde beþini aþamaz. Bir önceki yýl gayrisafi gelirinin oluþmamasý hâlinde, tespit tarihi itibarýyla oluþan gayrisafi geliri dikkate alýnýr. Gayrisafi gelirlerinin bildirilmediði veya yanlýþ bildirildiði durumlarda bu bent hükmü uygulanmaz.
2. b) Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluþlar ve kart çýkaran kuruluþlar için, kamuya açýklanan en son finansal tablolarda yayýnlanan öz kaynaðýnýn binde beþini aþamaz.

(20) Bu Kanuna göre idari yaptýrým uygulanmasý, diðer kanunlar gereði yapýlacak iþlemleri engellemez. Bakanlýk, bu maddenin uygulanmasýnda oluþacak tereddütleri gidermeye yetkilidir.

Cezalarda yetki ve itiraz

MADDE 78- (1) Bu Kanunun 77 nci maddesinin ikinci, yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve on birinci fýkralarýndaki idari yaptýrýmlar Bakanlýk tarafýndan verilir; on ikinci ve on üçüncü fýkralarý uyarýnca Reklam Kurulu tarafýndan karar verilen idari yaptýrýmlar Bakanlýk tarafýndan uygulanýr. Diðer fýkralarýndaki idari yaptýrýmlar ise yaptýrým uygulananýn merkezinin bulunduðu valilik tarafýndan verilir.

(2) Bu Kanun hükümlerine göre verilen idari yaptýrým kararlarýna karþý 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayýlý Ýdari Yargýlama Usulü Kanunu hükümlerine göre idari yargý yoluna baþvurulabilir. Ancak, idare mahkemesinde dava, iþlemin tebliðini izleyen günden itibaren otuz gün içinde açýlýr. Ýdare mahkemesinde iptal davasý açýlmýþ olmasý, kararýn yerine getirilmesini durdurmaz.

(3) Bu Kanuna göre verilen idari para cezalarýnýn, tebliðinden itibaren bir ay içinde ödenmesi zorunludur.

DOKUZUNCU KISIM

Çeþitli Hükümler

Yiyecek taklidi ürünler

MADDE 79- (1) Gýda ürünü olmamalarýna raðmen, sahip olduklarý þekil, koku, renk, görünüm, ambalaj, etiket, hacim veya boyutlarý nedeniyle olduklarýndan farklý görünen ve bu sebeple tüketiciler, özellikle çocuklar tarafýndan, gýda ürünleriyle karýþtýrýlarak tüketicilerin saðlýðýný ve güvenliðini tehlikeye atan ürünlerin üretilmesi, pazarlanmasý, ithalatý ve ihracatý yasaktýr. Gýda ürünü olmamalarýna raðmen geleneksel el sanatý ürünü olarak gýda ürünü þeklinde üretilen ve saðlýða zarar vermeyen ürünler, üzerinde uyarý iþareti ve yazýsý bulunmasý þartýyla bu hükmün dýþýndadýr.

(2) Bakanlýk, olduklarýndan farklý görünerek tüketicilerin saðlýðýný ve güvenliðini tehlikeye atan bu ürünlere karþý gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.

(3) Piyasaya arz edilmiþ olan bu ürünlerin güvensizliðinin tespit edilmesi hâlinde alýnacak önlemler ile bu önlemlerin Avrupa Komisyonuna bildirilmesi hususunda Ürünlere Ýliþkin Teknik Mevzuatýn Hazýrlanmasý ve Uygulanmasýna Dair Kanun hükümleri uygulanýr.

(4) Bakanlýk, bu kapsamdaki ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimini yapmakla görevlidir.

(5) Yiyecek taklidi ürünleri satýn alan tüketicilerin uðradýklarý maddi ve manevi zararlar nedeniyle dava açma haklarý saklýdýr.

Piramit satýþ sistemleri

MADDE 80- (1) Piramit satýþ; katýlýmcýlarýna bir miktar para veya malvarlýðý ortaya koymak karþýlýðýnda, sisteme ayný þartlar altýnda baþka katýlýmcýlar bulma koþuluyla bir para veya malvarlýðý kazancý olanaðý ümidi veren ve malvarlýðý kazancýnýn elde edilmesini tamamen veya kýsmen diðer katýlýmcýlarýn da koþullara uygun davranmasýna baðlý kýlan, gerçekçi olmayan veya gerçekleþmesi çok güç olan kazanç beklentisi sistemidir.

(2) Piramit satýþ sisteminin kurulmasý, yayýlmasý veya tavsiye edilmesi yasaktýr.

(3) Bakanlýk, piramit satýþ sistemleri ile ilgili gerekli incelemeleri yapmaya ve varsa elektronik sistemin ülkemizde durdurulmasý dâhil ilgili kamu kurum veya kuruluþlarýyla iþ birliði içinde gerekli önlemleri almaya yetkilidir.

Test, muayene ve analizler

MADDE 81- (1) Bakanlýk, bu Kanunun uygulamasý için resmi veya özel kuruluþlarýn laboratuvarlarýndan yararlanabilir. Test ve muayene ücretleri Bakanlýk bütçesinden karþýlanýr.

(2) Test ve muayene sonuçlarýnýn ilgili idari ve teknik düzenlemesine aykýrý çýkmasý hâlinde buna iliþkin tüm giderler üretici veya ithalatçýdan Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun hükümlerine göre tahsil olunur. Tahsil olunan test ve muayene ücretleri bütçeye gelir kaydedilir.

Ödenek

MADDE 82- (1) Reklam Kurulu, Reklam Konseyi, Tüketici Konseyi ve tüketici hakem heyetlerinin faaliyetlerine iliþkin masraflar, Bakanlýðýn tüketicinin korunmasý amacýna yönelik masraflarý ve sair harcamalar Bakanlýk bütçesine konulacak ödenekten karþýlanýr.

Diðer hükümler

MADDE 83- (1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde genel hükümler uygulanýr.

(2) Taraflardan birini tüketicinin oluþturduðu iþlemler ile ilgili diðer kanunlarda düzenleme olmasý, bu iþlemin tüketici iþlemi sayýlmasýný ve bu Kanunun görev ve yetkiye iliþkin hükümlerinin uygulanmasýný engellemez.

Yönetmelikler ve diðer düzenleyici iþlemler

MADDE 84- (1) Bakanlýk, bu Kanunun uygulanmasýyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.

(2) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten itibaren altý ay içinde Bakanlýk tarafýndan çýkarýlýr.

(3) Bakanlýkça çýkarýlacak ikincil düzenlemelerde ilgili kamu kurum ve kuruluþlarýnýn, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn, sivil toplum kuruluþlarýnýn ve meslek örgütlerinin görüþleri alýnýr.

Kadro ihdasý ⁽¹⁾

MADDE 85- (1) Ekli listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayýlý Genel Kadro ve Usulü Hakkýnda Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayýlý cetvelin Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýna ait bölümüne eklenmiþtir.

Yürürlükten kaldýrýlan hükümler

MADDE 86- (1) 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayýlý Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanun yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. Diðer mevzuatta Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanuna yapýlan atýflar bu Kanuna yapýlmýþ sayýlýr.

Geçiþ hükümleri

GEÇÝCÝ MADDE 1- (1) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce açýlmýþ olan davalar açýldýklarý mahkemelerde görülmeye devam eder.

(2) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önceki tüketici iþlemlerine, bunlarýn hukuken baðlayýcý olup olmadýklarýna ve sonuçlarýna bu iþlemler hangi kanun yürürlükte iken gerçekleþmiþ ise kural olarak o kanun hükümleri uygulanýr. Ancak:

1. a) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce kurulan ve hâlen geçerli sözleþmelerin bu Kanuna aykýrý hükümleri yürürlük tarihinden itibaren uygulanmaz.
2. b) Bu Kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce iþlemeye baþlamýþ hak düþürücü süreler ile zamanaþýmý süreleri dolmamýþ ise bu Kanunda öngörülen sürenin geçmesiyle hak düþürücü süre veya zamanaþýmý süresi dolmuþ olur.

(3) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüðe girinceye kadar, bu Kanunla yürürlükten kaldýrýlan Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanuna dayanýlarak çýkartýlan yönetmelik ve diðer mevzuatýn, bu Kanuna aykýrý olmayan hükümleri uygulanýr.

Yürürlük

MADDE 87- (1) Bu Kanun yayýmý tarihinden itibaren altý ay sonra yürürlüðe girer.

Yürütme

MADDE 88- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

––––––––––––

(1) Bu maddede yer alan kadrolarla ilgili olarak 28/11/2013 tarihli ve 28835 sayýlý Resmi Gazete’ye bakýnýz.

6502 SAYILI TÜKETÝCÝNÝN KORUNMASI HAKKINDA KANUNUN 77 NCÝ MADDESÝNDEKÝ ÝDARÝ PARA CEZALARI MÝKTARLARIYLA ÝLGÝLÝ TABLO

(Gümrük ve Ticaret Bakanlýðýnýn 20/12/2015 tarihli ve 29568 sayýlý Resmi Gazete’de yayýmlanan Tebliði ile 6502 sayýlý Tüketicinin Korunmasý Hakkýnda Kanunun 77 nci maddesinde düzenlenmiþ olan idari para cezalarý miktarlarý, 1/1/2016 tarihinden itibaren aþaðýdaki þekilde uygulanacaktýr.)