Yýllýk Ücretli Ýzin Yönetmeliði

Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýndan:

Yýllýk Ücretli Ýzin Yönetmeliði

BÝRÝNCÝ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Dayanak

Amaç

Madde 1 — Bu Yönetmeliðin amacý, 4857 sayýlý Ýþ Kanununun 53 üncü maddesi uyarýnca, iþverenlerce iþçilere verilecek

Kapsam

Madde 2 — 4857 sayýlý Ýþ Kanununa dayanýlarak iþverenler tarafýndan iþçilere kullandýrýlacak yýllýk ücretli izinler, ayný Kanunun 1 inci maddesi kapsamýna giren iþyerlerinde bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara göre yürütülür.

Dayanak

Madde 3 — Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayýlý Ýþ Kanununun 60 ýncý maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.

ÝKÝNCÝ BÖLÜM

Ýzin Hakkýnýn Belirlenmesi ve Kullanýmý

Yýllýk Ücretli Ýzine Hak Kazanma

Madde 4 — Ýþ Kanununun 53 üncü maddesinin birinci fýkrasý ile 54 üncü maddesindeki esaslar ve 55 inci maddesindeki durumlar göz önünde tutularak her iþçinin yýllýk ücretli izne hak kazandýðý tarih bu Yönetmeliðin 20 nci maddesinde sözü geçen yýllýk ücretli izin kayýt belgesine yazýlýr.

Yýllýk izin süresinin ve izne hak kazanmak için gerekli sürenin hesabýnda iþçinin ayný iþverene ait iþyerlerinde çalýþtýðý süreler birleþtirilir. Þu kadar ki, bir iþverenin bu Kanun kapsamýna giren iþyerinde çalýþmakta olan iþçilerin ayný iþverenin iþyerlerinde bu Kanun kapsamýna girmeksizin geçirmiþ bulunduklarý süreler de hesaba katýlýr.

Ayný bakanlýða baðlý iþyerleri ile ayný bakanlýða baðlý tüzel kiþilerin iþyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teþebbüsleri yahut özel kanun veya özel kanunla verilmiþ yetkiye dayanýlarak kurulan banka ve kuruluþlar veya bunlara baðlý iþyerlerinde geçen süreler de, iþçinin yýllýk ücretli izin hakkýnýn hesaplanmasýnda birleþtirilerek göz önünde bulundurulur.

Ýzin Kullanma Dönemleri

Madde 5 — Ýþveren veya iþveren vekilleri, bu Yönetmeliðin 15 inci maddesinde belirtilen izin kurulu veya 18 inci maddeye dayanýlarak bunun yerine geçenlere danýþmak suretiyle iþyerinde yürütülen iþlerin nitelik ve özelliklerine göre, yýllýk ücretli izinlerin, her yýlýn belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceðini tayin edebilir. Bunu iþyerinde ilan eder.

Yýllýk Ücretli Ýznin Uygulanmasý

Madde 6 — Yýllýk ücretli izin iþveren tarafýndan bölünemez.

Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde iþveren tarafýndan sürekli bir þekilde verilmesi zorunludur.

Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, taraflarýn anlaþmasý ile bir bölümü on günden aþaðý olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.

Ýþveren tarafýndan yýl içinde verilmiþ bulunan diðer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalýk izinleri yýllýk izne mahsup edilemez.

Yýllýk ücretli izin günlerinin hesabýnda izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayýlmaz.

Yýllýk ücretli izinleri iþyerinin kurulu bulunduðu yerden baþka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmalarý ve bu hususu belgelemeleri koþulu ile gidiþ ve dönüþlerinde yolda geçecek süreleri karþýlamak üzere iþveren toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadýr.

Ýþveren tarafýndan iþ sözleþmesinin feshedilmesi halinde Ýþ Kanununun 17 nci maddesinde belirtilen bildirim süresi ile 27 nci maddesi gereðince iþçiye verilmesi zorunlu yeni iþ arama izinleri, yýllýk ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.

Ýþveren, iþyerinde çalýþan iþçilerin yýllýk ücretli izinlerini gösterir izin kayýt belgesi tutmak zorundadýr.

Ýzin Ýsteðinin Zamaný

Madde 7 — Ýþçi yukarýdaki maddelere göre hak ettiði yýllýk ücretli iznini, kullanmak istediði zamandan en az bir ay önce iþverene yazýlý olarak bildirir.

Ýþveren veya iþveren vekilleri, bu istekleri Yönetmeliðin 15 inci maddesinde sözü geçen izin kuruluna veya 18 inci maddesinde belirtilen kiþilere bildirir.

Ýzin Ýsteði ve Verilmesi

Madde 8 — Ýþçi yýllýk izin isteminde, adýný soyadýný, varsa sicil numarasýný, iznini hangi tarihler arasýnda kullanmak istediðini ve ücretsiz yol izni isteyip istemediðini yazar.

Ýzin kurulu veya iþveren, iþçinin istediði izin kullanma tarihi ile baðlý deðildir. Ancak, izin sýra ve nöbetleþmesini göstermek üzere söz konusu kurulca düzenlenecek çizelgeler iþçinin talebi ve iþ durumu dikkate alýnarak hazýrlanýr.

Ayný tarihe rastlayan izin isteklerinde; iþyerindeki kýdem ve bir önceki yýl iznini kullandýðý tarih dikkate alýnarak öncelikler belirlenir.

Yol izni alanlar bu süreyi kullanmadan iþe dönerlerse, iþveren bunlarý anýlan sürenin bitiminden önce iþe baþlatmayabilir.

Ýzin Süresinin Tespiti

Madde 9 — Ýþçinin izin süresi, iznini hak ettiði tarihteki hizmet süresine ve 4857 sayýlý Kanunun 55 inci maddesine göre belirlenir.

Ýþyerinde iþe baþladýðý günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yýl çalýþmýþ olan iþçilere yýllýk ücretli izin verilir. Yýllýk ücretli izin hakkýndan vazgeçilemez.

Ýþçilere verilecek yýllýk ücretli izin süresi, hizmet süresi;

1. a) Bir yýldan beþ yýla kadar (beþ yýl dahil) olanlara ondört günden,
2. b) Beþ yýldan fazla onbeþ yýldan az olanlara yirmi günden,
3. c) Onbeþ yýl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtý günden,

az olamaz.

Ancak, onsekiz ve daha küçük yaþtaki iþçilerle elli ve daha yukarý yaþtaki iþçilere verilecek yýllýk ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

Toplu Ýzin

Madde 10 — Ýþveren veya iþveren vekili Nisan ayý baþý ile Ekim ayý sonu arasýndaki süre içinde, iþçilerin tümünü veya bir kýsmýný kapsayan toplu izin uygulayabilir.

Bu uygulamaya gidildiðinde, izin kurulu izin çizelgelerini, toplu izne çýkacak iþçiler ayný zamanda izne baþlayacak ve Kanunun 53 üncü maddesindeki izin sürelerine ve yol izni isteklerine göre her iþçinin izin süresinin bitimini gösterecek biçimde düzenler ve ilan eder.

Toplu izin dönemleri, bu dönemlerde henüz yýllýk ücretli izin hakkýný kazanmayan iþçileri de kapsayacak þekilde belirlenebilir. Þu kadar ki, ertesi yýl veya yýllarda bu toplu izin yönteminin uygulanmamasý halinde, bu durumda olanlarýn gelecek yýllýk ücretli izne hak kazanacaklarý tarih, genel esaslara göre belirlenir.

Toplu Ýzin Uygulamasý Dýþýnda Tutulacak Ýþçiler

Madde 11 — Toplu izin uygulanmasý halinde iþveren veya iþveren vekili, iþyerinin korunmasý, iþyerindeki araç, gereç, donatým veya makinelerin bakýmý, hazýrlanmasý, temizlenmesi veya güvenliðinin saðlanmasý gibi zorunlu durumlar için yeter sayýda iþçiyi toplu izin dýþýnda tutabilir.

Bu durumda olanlarýn yýllýk izinleri toplu izin döneminden önce veya sonra diledikleri tarihte verilir.

Mevsimlik veya Kampanya Ýþlerinde Yýllýk Ücretli Ýzin

Madde 12 — Ýþ Kanununun 53 üncü maddesinin üçüncü fýkrasýnda sözü geçen ve nitelikleri yönünden bir yýldan az süren mevsim veya kampanya iþlerinin yürütüldüðü iþyerlerinde devamlý olarak çalýþan iþçilerin yýllýk ücretli izinleri hakkýnda bu Yönetmelik hükümleri uygulanýr.

Kýsmi Süreli ve Çaðrý Üzerine Çalýþmalarda Yýllýk Ücretli Ýzin

Madde 13 — Kýsmi süreli ya da çaðrý üzerine iþ sözleþmesi ile çalýþanlar yýllýk ücretli izin hakkýndan tam süreli çalýþanlar gibi yararlanýr ve farklý iþleme tabi tutulamaz.

Kýsmi süreli ya da çaðrý üzerine iþ sözleþmesi ile çalýþanlar iþ sözleþmeleri devam ettiði sürece her yýl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yýl izin süresi içine isabet eden kýsmi süreli iþ günlerinde çalýþmayarak kullanýr.

Yukarýdaki esaslara göre izine hak kazanan kýsmi süreli ya da çaðrý üzerine çalýþan iþçilerle tam süreli çalýþan iþçiler arasýnda yýllýk izin süreleri ve izin ücretleri konularýnda bir ayrým yapýlamaz.

Geçici Ýþ Ýliþkisiyle Çalýþan Ýþçilerin Yýllýk Ücretli Ýzinleri

Madde 14 — Geçici iþ iliþkisi ile çalýþan iþçilerin yýllýk ücretli izinleri hakkýnda, geçici iþ sözleþmesinde aksi belirtilmediði takdirde, bu Yönetmelik hükümleri uygulanýr.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ýzin Kurullarýnýn Oluþumu, Toplantý Usulü, Görev ve Yetkileri

Ýzin Kurulunun Oluþumu

Madde 15 — Ýþçi sayýsý yüzden fazla olan iþyerlerinde iþveren veya iþveren vekilini temsilen bir, iþçileri temsilen iki kiþi olmak üzere toplam üç kiþiden oluþan izin kurulu kurulur.

Kurula iþveren temsilcisi baþkanlýk eder. Kurulun baþkaný dýþýnda kalan iþçi üyeleri ve yedekleri iþyerinde varsa, iþyeri sendika temsilcileri tarafýndan seçilir.

Sendika temsilcileri seçilmemiþ iþyerinde izin kurulunun iþçi üyeleri ve yedekleri, o iþyerindeki iþçilerin yarýdan bir fazlasýnýn katýlacaðý bir toplantýda açýk oyla seçilir. Ýzin kurulu baþkaný ile üye ve yedekleri iþyerinde iþveren tarafýndan ilan edilir. Asil üyelerin yokluðunda yedeklerin biri baþkanýn çaðrýsý üzerine toplantýya katýlýr.

Herhangi bir nedenle eksilen üye ve yedekler ayný þekilde tamamlanýr. Ýzin kurulu üyelerinin seçimi iki yýlda bir yapýlýr. Yeni izin kurulu üyeleri seçilinceye kadar eski kurul üyeleri görevine devam eder.

Bu Yönetmeliðin yürürlüðe girmesinden sonra yeni açýlacak iþyerlerinde seçim, iþyerlerinin faaliyete geçtiði tarihi takip eden bir yýl içerisinde yapýlýr.

Ýzin Kurulunun Görev ve Yetkileri

Madde 16 — Ýzin kurulunun görev ve yetkileri þunlardýr:

1. a) Ýþçiler tarafýndan verilip iþveren veya iþveren vekili tarafýndan izin kuruluna iletilen izin isteklerine göre hazýrlayacaðý izin çizelgelerini iþverenin onayýna sunmak,
2. b) Ýzin çizelgelerini; iþçilerin kýdemlerini, izni belirli bir dönemde kullanmak bakýmýndan içinde bulunduklarý zorunluluk veya engellerini, iþin aksamadan yürütülmesini ve iþçi sayýsýný göz önünde bulundurarak hazýrlamak,
3. c) Ýþçilerin yýllýk izin haklarý ile ilgili dilek ve þikayetlerini inceleyerek sonucunu iþverene ve ilgili iþçiye bildirmek,
4. d) Her yýl ücretli izinlerin daha yararlý geçirilebilmesi için kamplar ve geziler düzenlemek, bu konuda alýnmasý mümkün olan tedbirleri araþtýrmak ve iþverene tekliflerde bulunmak.

Ýzin kurulunun çalýþmalarý için gerekli yer, eleman, araç ve gereçler iþveren tarafýndan saðlanýr.

Ýzin Kurulunun Toplantýlarý

Madde 17 — Ýzin kurulu kendisine yüklenen görevleri yerine getirmek üzere yýllýk izin çizelgelerinin hazýrlanmasý sýrasýnda ve gerektikçe baþkanýn çaðrýsý ile iþ saatleri içerisinde toplanýr. Toplantýlarda alýnan kararlar ve yapýlan iþler izin kurulu karar defterine yazýlarak imzalanýr.

Ýzin Kurulu Bulunmasý Zorunlu Olmayan Ýþyerleri

Madde 18 — Ýþçi sayýsý yüzden az olan iþyerlerinde; izin kurulunun görevleri, iþveren veya iþveren vekili veya bunlarýn görevlendireceði bir kiþi ile iþçilerin kendi aralarýnda seçecekleri bir temsilci tarafýndan yerine getirilir.

Yýllýk Ýzin Çizelgelerinin Hazýrlanmasý ve Ýlaný

Madde 19 — Ýzin kurulunca hazýrlanýp ilan edilecek çizelgede iþçinin;

1. a) Adý soyadý,
2. b) Sicil numarasý,
3. c) Ýþe giriþ tarihi,
4. d) Yýllýk izne hak kazandýðý tarih,
5. e) Ýþyerindeki çalýþma süresi,
6. f) Ýzin günleri sayýsý,
7. g) Yol izni günleri sayýsý,
8. h) Ýznin baþlama tarihi,

ý) Ýznin sona ereceði tarih,

belirtilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yýllýk Ücretli Ýzinlere Ýliþkin Ýþverenin Yükümlülükleri

Yýllýk Ýzin Kaydý

Madde 20 — Ýþveren; çalýþtýrdýðý iþçilerin izin durumlarýný gösteren, örneði bu Yönetmeliðe ekli yýllýk izin kayýt belgesini tutmak zorundadýr.

Ýþveren, her iþçinin yýllýk izin durumunu ayný esaslara göre düzenleyeceði izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edebilir.

Ücretin Ödenmesi

Madde 21 — Ýzin ücretinin belirlenmesinde; fazla çalýþma karþýlýðý alýnacak ücretler, primler, sosyal yardýmlar ve iþyerinin devamlý iþçisi olup, normal saatler dýþýnda hazýrlama, tamamlama, temizleme iþlerinde çalýþan iþçilerin bu iþler için aldýklarý ücretler hesaba katýlmaz.

Ýþveren veya iþveren vekili, yýllýk ücretli iznini kullanan her iþçiye izin dönemine iliþkin ücreti ile ödenmesi bu döneme rastlayan diðer ücret ve ücret niteliðindeki haklarýný izine baþlamadan önce peþin olarak vermek veya avans olarak ödemek zorundadýr.

Yüzde usulünün uygulandýðý yerlerde izin ücreti yüzdelerden toplanan para dýþýnda iþveren tarafýndan ödenir.

Yýllýk ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrýca ödenir.

Kýsmi süreli ve çaðrý üzerine çalýþanlara; izin dönemine rastlayan çalýþmasý gereken sürelere iliþkin ücretleri, yýllýk izin ücreti olarak ödenir.

BEÞÝNCÝ BÖLÜM

Son Hükümler

Madde 22 — Bu Yönetmelik yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.

Madde 23 — Bu Yönetmelik hükümlerini Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný yürütür.