TAPU SÝCÝLÝNÝ KÝMLER ÝNCELEYEBÝLÝR
Tapu sicilindeki her türlü bilgi gizlidir. Bir kimse ilgisini kanýtlamadýðý sürece tapu sicilini inceleyemez. Bilgi ve belge alamaz. Taþýnmazla ilgili hukuki bilgiler tapu dairelerinde, teknik bilgiler ise kadastro müdürlüklerinde mevcuttur.
Bir taþýnmazýn kim adýna kayýtlý olduðu, yüzölçümü, üzerinde ne tür haklar ve kýsýtlamalar mevcut olduðu tapu sicilinden öðrenilebilir.
Taþýnmazýn haritasý, geometrik þekli, hangi parsellerle komþu olduðu, komþu taþýnmazlarýn parsel numaralarý, ölçü deðerleri, koordinatlarý ise ancak kadastro müdürlüðünden istenebilir.
Kat irtifaký veya kat mülkiyeti kurulmuþ bütün binalarýn mimari proje vardýr. Mimari projeler tapu müdürlüðünde ve belediyede bulunur. Mimari projede her baðýmsýz bölümün; dükkan, mesken gibi vasýflarý, konumlarý, haritalarý, cephe ölçüleri vardýr.
Tapu sicili sadece ilgilisine açýktýr. Bu ilgi tapu veya kadastro müdürlüðüne kanýtlanmadýðý sürece tapu sicilini kimse inceleyemez.
Taþýnmazýn maliki yanýnda, taþýnmaz üzerindeki hak veya kýsýtlama sahipleri de ilgili sayýlýr. Örneðin tapu kaydý üzerine hakkýný þerh ettirmiþ olan kiracý, ipotek alacaklýsý, veya irtifak hakký sahipleri ilgilidir. Taþýnmazla ilgili her türlü hukuki veya teknik bilgiyi haklarý ile baðdaþtýðý ölçüde inceleyebilir ve örneklerini isteyebilirler.
Taþýnmazýn hissedarlarý diðer hissedarlarýn isim ve adreslerini isteyebilirler. Komþu taþýnmaz sahipleri de, komþu taþýnmazýn sahibi, vasfý, yüzölçümü konusunda sözlü bilgi alacak kadar ilgilidir. Ancak taþýnmaz üzerindeki haklarý ve kýsýtlamalarý komþunun sözlü dahi olsa öðrenme hakký yoktur.
Taþýnmazý satýn alacaðýný veya kiralayacaðýný beyan eden kimseye yazýlý bilgi ve belge verilmez. Tapu kayýtlarýný incelemesine müsaade edilmez. Ancak memur tarafýndan taþýnmazýn yüzölçümü, üzerinde kýsýtlamalar olup olmadýðý (vardýr / yoktur) þeklinde sözlü bilgi söylenir. Taþýnmazýn malikinin ismi verilmez, talepte bulunan “…burasý þu kimse adýna kayýtlýmýdýr?" derse, sadece o kimse adýna kayýtlý olup olmadýðý söylenir.
Bu tür sözlü bilgi talepleri dahi bir dilekçeye baðlanmalý, talepte bulunanýn kimlik fotokopisi alýnarak dilekçeye eklenmeli ve bilgi istenen parsel dosyasýna takýlmalýdýr.
Avukatlar meslekleri gereði ve avukatlýk kanunun verdiði yetki doðrultusunda tapu sicilindeki her türlü bilgi ve belgeyi (dosyayý) memur huzurunda inceleyebilir. Bunun için vekaletname ibraz etmelerine de gerek yoktur. Ancak dilekçesi ve kimlik fotokopisi alýnarak dosyaya konur. Vekaletname ibraz eden avukata vekaletnamesi ile iliþki kurulabilen belge örnekleri onaylý veya onaysýz olarak verilebilir. Tapu sicilinden onaylý veya onaysýz (fotokopi) belge almak harca tabidir.
SPK. lisansýna sahip taþýnmaz deðerleme uzmanlarý, deðerlemesini yapacaklarý taþýnmaz kayýtlarýný ve haritalarý inceleyebilirler.
Tapu sicilinden fotoðraf çekmek harca tabi deðildir. Ancak ilgisiz kiþilerin fotoðraf çekmesine müsaade edilemez.
Kamu kurum ve kuruluþlarý, mahkemeler, icra daireleri kanunla kendilerine verilen görevleri yerine getirebilmek için tapu ve kadastro dairelerinden her türlü bilgi ve belgeyi yazýlý olarak isteyebilirler. Bankalar kredi verecekleri ve ipotek yapacaklarý kiþi adýna olan tapu kayýtlarýný görevlendirecekleri memur veya deðerleme uzmanlarý aracýlýðý ile inceletebilirler.
Taþýnmaz aracýlýk lisansýna sahip kimseler de tapu sicili ile ilgili bilgi ve belgeleri inceleyebilirler, örnekler alabilirler. Lisansý olmayan emlakçý veya iþ takipçilerinin tapu sicilini inceleme haklarý yoktur.
Harita mühendisleri de yapacaklarý çalýþmalar nedeniyle ilgili ile yaptýðý sözleþmeyi ibraz ederek, ilgisini kanýtladýktan sonra tapu bilgilerini alabilir. Harita mühendisleri kadastro müdürlüðünden taþýnmazýn teknik belge ve bilgilerini, koordinat deðerlerini de alabilirler.
Hiç kimse sýrf merakýný gidermek için baþkalarý ile ilgili tapu veya kadastro bilgilerini öðrenemez ve alamaz.
Tapu ve kadastro bilgileri Bilgi Edinme Kanunu kapsamýnda deðildir. Bu bilgiler kiþilere özgü özel bilgilerdir, kiþilerin ticari sýrlarýný, ekonomik durumlarýný gösteren ve devamlý gizli kalmasý gereken bilgilerdir. Hiç kimse taþýnmazý üzerine haciz geldiðini, bankalardan kredi çekerek taþýnmazýný ipotek ettiðini, þirketinin üzerine iflas þerhi geldiðini baþkalarýnýn öðrenmesini istemez. Hatta çoðu kimse yeni bir taþýnmaz aldýðýný veya sattýðýný baþkalarýnýn öðrenmesini sakýncalý görebilir. Nasýl bir kimse baþka kiþilerin banka hesaplarýna bakamýyorsa, tapu ve kadastro bilgilerine de bakamaz.
Tapu ve kadastro bilgilerini incelemek isteyen kimse, öncelikle neden bu bilgileri öðrenmek istediðini yazacaðý dilekçede tapu memuruna belirtmeli ve taþýnmazla ilgisini belgelerle kanýtlamalýdýr. Tapu memuru ilgiyi yeterli görmez ise inceleme talebini kabul etmez.
Taþýnmazýn sahibi veya ilgilisi ölmüþ ise mirasçýlarý da ilgilidir. Mirasçýlýk belgesi ibraz ederek tapu sicilinden bilgi ve belge alabilirler. Malik ölmemiþ ise ileride mirasçýsý olabilecek eþi, çocuklarý, torunlarý ilgili kabul edilemez.
Bir kimse sað olan dedesinin, babasýnýn, kardeþinin, çocuðunun hatta eþinin taþýnmaz bilgilerini alamaz.
Posta kanalýyla gönderilen dilekçeler yoluyla taþýnmaz bilgilerini ilgilisi dahi alamaz. Tapu bilgileri mektupla alýnamaz. Bilgi almak isteyen ilgilinin bizzat tapu dairesine gelerek nüfus cüzdaný ile baþvurmasý gereklidir. Ýlgili tapu dairesine gelemeyecek ise noterden vekil de görevlendirebilir. Tapuda iþlem yapma vekaleti ile taþýnmaz bilgileri incelenebilir, belgeler alýnabilir. Vekaletnamede bu konuda özel yetki olmasý aranmaz.
Gürsel Öcal DÖRTGÖZ / Tapu ve Kadastro Baþmüfettiþi (Hukukçu)
